در یکی از جنجالی‌ترین تحرکات درون‌گروهی طالبان، دست‌کم ۱۰ عضو تاجیک‌تبار این گروه در ولایت بامیان توسط وزارت عدلیه طالبان بازداشت و به زندان منتقل شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری جمهور از بامیان؛ در میان بازداشت‌شدگان، چهره‌هایی همچون عبدالجلیل حکیمی معاون علمی دانشگاه بامیان و عبدالمتعال توانا کارمند فرماندهی پولیس طالبان دیده می‌شوند؛ افرادی که پیش از این از مدافعان پرنفوذ نظام طالبان در سطح محلی محسوب می‌شدند.
منابع نزدیک به این افراد به خبرگزاری جمهور تأیید کردند که بازداشت این افراد به دستور مستقیم عبدالله سرحدی والی طالبان در بامیان، صورت گرفته است. آنان ابتدا به وزارت عدلیه طالبان در کابل احضار شده و پس از مراجعه، بدون هیچ‌گونه وضاحت قانونی بازداشت گردیده‌اند.
اما آن‌چه در این ماجرا بیش از همه چشم‌گیر است، نه فقط خود بازداشت‌ها بلکه پیام پنهان و خطرناکی‌ست که از درون این اقدام سر برمی‌آورد: آغاز پروژه‌ی حذف و به حاشیه راندن تاجیک‌ها و اقوام غیرپشتون از بدنه‌ی قدرت طالبان.
حامیانی که حالا بار اضافی‌اند
تاجیک‌های عضو طالبان، از ابتدای قدرت‌گیری دوباره این گروه در سال ۲۰۲۱، در برخی ولایات مرکزی و شمالی نقش کلیدی در تثبیت اقتدار آنان ایفا کردند. بسیاری از آنان در بخش‌های نظامی، استخباراتی و اداری طالبان جذب شدند و در سرکوب مخالفان و مدیریت امور محلی نقش گرفتند. این حمایت، برای رهبران طالبان یک فرصت بزرگ بود تا چهره‌ای چندقومی از خود به نمایش بگذارند.
اما اکنون، با گذشت نزدیک به چهارسال از تسلط طالبان، شواهد نشان می‌دهد که رویکرد این گروه نسبت به نیروهای غیرپشتون به‌ویژه تاجیک‌ها تغییر کرده است.
منابع محلی می‌گویند که ملا عبدالله سرحدی، یکی از چهره‌های شناخته‌شده با دیدگاه‌های تند قومی، از ماه‌ها پیش به‌طور سیستماتیک در پی تضعیف و حذف چهره‌های تاجک در ساختار حکومتی طالبان در بامیان بوده است.
رقابت‌های درون‌گروهی یا تصفیه قومی؟
گرچه برخی حلقات نزدیک به طالبان این بازداشت‌ها را نتیجه‌ی "اختلافات داخلی و رقابت‌های اداری" عنوان می‌کنند، اما شاهدان محلی بر این باورند که ریشه‌ی ماجرا بسیار عمیق‌تر است. این اقدام را می‌توان بخشی از یک روند بزرگ‌تر دانست؛ روندی که در آن طالبان تلاش دارند تا صفوف خود را از حضور تاجک‌ها و سایر اقوام غیرپشتون پاک‌سازی کنند، به‌ویژه در ولایاتی که حساسیت‌های قومی بالاست.
نشانه‌های یک آینده نگران‌کننده
این رخداد نه‌تنها شکاف‌های قومی در درون طالبان را برملا می‌سازد، بلکه نشان‌دهنده‌ی بی‌اعتمادی ریشه‌دار این گروه نسبت به نیروهای غیرپشتون است، حتی اگر سال‌ها در خدمت‌شان بوده باشند.
اگر این روند ادامه یابد، می‌تواند به یک بحران داخلی بزرگ در ساختار طالبان منجر شده و ثبات شکننده‌ی آن را به چالش بکشند.
به باور ناظران، حذف چهره‌های تاجک از درون طالبان، می‌تواند بسیاری از اقوام غیرپشتون را که تاکنون از ترس یا از سر مصلحت با این گروه همسویی نشان داده‌اند، به سوی مقاومت یا حداقل بی‌طرفی سوق دهد؛ مسیری که می‌تواند طالبان را بیش از پیش منزوی و تک‌قومی بسازد.
عبیدالله وارسته- خبرگزاری جمهور
