فرمان تازه طالبان، هزاران دانشجوی دختر را در سراسر افغانستان از تحصیلات عالی محروم کرد. به گفته منابع، تنها از یک انستیتوت طبی در ولایت بلخ حدود ۷۰۰ دختر از آموزش محروم شدند.
وزارت صحت عامه طالبان روز دوشنبه بر اساس فرمان منسوب به ملا هبتالله؛ رهبر این گروه تمام موسسات تحصیلات عالی و نیمهعالی طبی را به روی دختران بست.
اگرچه طالبان پیشتر دروازه تمامی دانشگاهها و مراکز تحصیلات عالی و همچنین مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بسته بودند؛ اما دروازه انستیتوتهای صحی همچنان به روی دختران باز مانده بود.
فرمان تازه رهبر رادیکال طالبان که در قندهار مخفی شده، بازتابها و واکنشهای گستردهای در ابعاد جهانی داشته، بسیاری از سازمانهای بینالمللی، کشورها و فعالان حوزه حقوق بشر و مدافعان حقوق زن، این فرمان را محکوم کردند و نسبت به پیامدهای آن برای مردم افغانستان به ویژه زنان و دختران هشدار دادهاند.
با این حال هیچ نشانهای از عقب نشینی رهبران طالبان از اجرای این فرمان به چشم نمیخورد و تصور نمیشود که طالبان مصمم به تجدید نظر بر این فتوا و فرمان باشند و با توجه به اینکه افغانستان به عنوان یک کشور مسلمان، نیازمند داکتران زن است و زنان صرفاً میتوانند با دسترسی به داکتران همجنس خود خدمات صحی دریافت کنند، اگر طالبان همچنان از حضور و ادامه تحصیل دهها هزار دانشجوی مراکز تحصیلات عالی در حوزه صحت جلوگیری کنند افغانستان طی ۱۳ سال آینده با بحران فقدان داکتران زن مواجه خواهد شد.
پرسش این است که رهبران تندرو طالبان که در اجرای بی قید و شرط فرامین و فتواهای بحث برانگیز و جنجالی رهبر رادیکال این گروه نقش و سهم دارند، این تصمیم تازه را چگونه توجیه میکنند و طی چند سال آینده که افغانستان عملا دیگر هیچ داکتر زنی نخواهد داشت، زنان و دختران رهبران طالبان اگر بیمار شوند چگونه درمان خواهند شد؟ آیا آنها با استفاده از امکانات دولتی به کشورهای خارجی منتقل میشوند و یا ناگزیر اند مانند سایر اقشار جامعه افغانستان به داکتران مرد مراجعه کنند؟!
از جانب دیگر، در حوزه صحت، بیماریهایی وجود دارد که مختص زنان است و برای درمان این بیماریها، هم بر اساس اخلاق اسلامی، هم بر بنیاد رویههای علمی و هم مبتنی بر مبانی شریعت اسلامی، حتماً و لزوماً باید داکتران زن وجود داشته باشند. این در حالی است که بر اساس دستور تازه رهبر تندرو طالبان، اصولاً تحصیلات عالی دختران ممنوع است و به این ترتیب، افغانستان در چند سال پیش رو عملاً از داشتن داکتر زن هم محروم خواهد شد و با این حساب آیا بیماریهای ویژه مربوط به زنان را چه کسی درمان خواهد کرد و زنانی که بیمار میشوند چگونه میتوانند برای درمان بیماریهای زنانه به داکتران مرد مراجعه کنند؟ آیا این اقدام با دستورات شریعت اسلام همخوانی دارد؟!
هیچ پاسخ قناعتبخش و خردمندانه و قابل پذیرشی برای پرسشهای بالا وجود ندارد؛ اما رهبر خودکامه طالبان همچنان خواستار اجرای بی قید و شرط دستورات و فرامین خود است و تجارب گذشته نشان میدهد که این دستور مناقشه برانگیز تازه نیز به سادگی و علیرغم واکنشهای گسترده جهانی و محکومیتهای بینالمللی اجرا خواهد شد؛ دستوری که در نتیجه آن دهها هزار زن و دختر از مراکز تحصیلات عالی در حوزه صحت اخراج خواهند شد و این مراکز در آینده حق ندارند که دانشجوی زن بپذیرند.
آگاهان میگویند که رهبران طالبان به ویژه ملا هبت الله آخوندزاده که در راس آنان قرار دارد و تمام راهها در رژیم استبدادی طالبان به او ختم میشود، عناد و خصومت خاصی با زنان دارند و قوانین، فرامین و فتواهایی که از سوی آنان در حوزه حقوق زنان صادر میشود عمدتاً برخاسته از همین کینه و خصومت است و به تعبیر بهتر، طالبان یک جنگ یکجانبه را علیه زنان و دختران افغانستان اعلام کردهاند.
در این میان اما فرمان جنجالی تازه رهبر طالبان که بازتابهای وسیعی در جامعه جهانی داشته یک بار دیگر مسئولیتهای جهان در قبال بحران تشدیدشونده زندگی زنان و دختران در افغانستان را یادآوری میکند و این واقعیت را مورد تاکید قرار میدهد که برای مهار افراط گرایی سرکوبگرانه و زن ستیزانه طالبان، صرفاً موضعگیریهای سیاسی و محکومیتهای تبلیغاتی مقطعی و گذرا کافی نیست، جهان باید به مسئولیتهای مستقیم خود در دفاع بیچون و چرا از حقوق مشروع و مسلم زنان و دختران افغانستان عمل کند و سازوکارهای کارآمد و موثر را برای تحت فشار قرار دادن رژیم طالبان و پاسخگو کردن آن در قبال تعهدات بینالمللی افغانستان فعال سازند و به این ترتیب، رهبران این رژیم را به عقب نشینی از مواضع زن ستیزانه خود وادار کرده و به اعلام جنگ یکجانبه طالبان علیه زنان یکبار برای همیشه پایان دهند.
نرگس اعتماد - جمهور