امریکا و طالبان؛ مقاطعه سیاسی، معامله استخباراتی

 

دیوید کوهن همچنین مدعی شد «پیش‌بینی‌‌های وحشتناک» درباره تبدیل شدن افغانستان به سکوی حملات تروریستی در سراسر جهان «اشتباه» از آب درآمد.

 

او گفت: «ما در تمام این مدت از راه‌های مختلف با آن‌ها [طالبان] در ارتباط بوده‌ایم، زیرا آن‌ها تلاش‌هایی را برای مبارزه با القاعده و داعش خراسان انجام داده‌اند.

 

با این حال، او اذعان کرده است که بدون حضور نیروهای زمینی امریکا در افغانستان ردیابی گروه‌های تروریستی بسیار سخت‌ است.

 

این موضع‌ در حالی ابراز می‌شود که طالبان در طول ۳ سال گذشته بارها خواستار عادی‌سازی رابطه خود با امریکا شده و تاکید کرده‌اند که آنها با هیچ کشوری مشکل ندارند و خواهان بازگشایی سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های دیپلماتیک کشورهای غربی از جمله امریکا در کابل هستند.

 

امریکا اما تاکنون به درخواست‌های مکرر طالبان برای چه آنها عادی‌سازی روابط سیاسی می‌خوانند پاسخ مثبت نداده و سفارت امریکا در کابل همچنان تعطیل است. با این حال گزارش‌های ضد و نقیضی درباره تلاش شماری از کشورهای غربی به ویژه اروپایی‌ها برای بازسازی و ترمیم روابط آسیب دیده خود با رژیم طالبان منتشر می‌شود؛ گزارش‌هایی که به باور کارشناسان با چراغ سبز امریکا به منظور زمینه سازی و ایجاد ذهنیت برای عادی سازی روابط با رژیم طالبان صورت می‌گیرد.

 

از جانب دیگر علیرغم فقدان یک رابطه سیاسی تعریف شده و رسمی میان رژیم طالبان و دولت واشنگتن، ارتباطات پیدا و پنهان میان دوطرف از زمان امضای توافقنامه استعماری دوحه تاکنون همچنان وجود داشته است.

 

نمایندگان طالبان و فرستادگان امریکا در قطر پیش از این بارها درباره روابط دوجانبه، توافقات پشت پرده و پروژه‌های سیاسی و امنیتی و استخباراتی مشترک، دیدارهای پنهانی داشته اند؛ دیدارهایی که عمدتاً با حضور و مشارکت پرسش برانگیز مقامات استخباراتی و جاسوسی دوطرف برگزار شده است و این نشان می‌دهد که اعتراف اخیر معاون سازمان جاسوسی سیا درباره ابعاد و گستره ارتباطات امریکا با طالبان در طول سه سال گذشته از مسیرهای مختلف یک ادعای صرف نیست؛ بلکه پرده از ماهیت امریکایی طالبان برمی‌دارد و نشان می‌دهد که واشنگتن همچنان در پشت پرده، رژیم طالبان را دیریت می‌کند و سلطه و حاکمیت آنها بر سرنوشت افغانستان بخشی از استراتژی بلندمدت واشنگتن برای افغانستان و منطقه است.

 

البته نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد که امریکا از راه‌های گوناگون برای تقویت و تحکیم قدرت رژیم طالبان تلاش می‌کند. ارسال بسته‌های پول نقد هفتگی به این رژیم بخشی از همین تلاش‌ها محسوب می‌شود؛ تلاش‌هایی که به طالبان امکان داده است تا منابع مالی مورد نیاز خود برای بقا را فراهم کنند و از موضع‌گیری‌ها و اقدامات ضد امریکایی در اعتراض به بلوکه شدن دارایی‌های ملی افغانستان توسط ایالات متحده خودداری ورزند.

 

نکته قابل تامل در اظهارات دیوید کوهن؛ معاون سازمان جاسوسی سیا این است که او ادعا کرده که طالبان با القاعده و داعش مبارزه می‌کنند. این در حالی است که بر اساس ادعای امریکایی‌ها ایمن الظواهری؛ رهبر شبکه تروریستی القاعده در حمله پهپادی امریکا در وزیر اکبرخان کابل کشته شد؛ جایی که او تحت حفاظت مستقیم شبکه حقانی قرار داشت و به عنوان مهمان طالبان تکریم می‌شد. 

 

به جز این، گزارش‌های متعدد سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای اطلاعاتی کشورهای غربی بارها تایید کرده‌اند که القاعده همچنان یکی از متحدان کلیدی طالبان باقی مانده است و با بازگشت دوباره این گروه به قدرت، رهبران، فرماندهان و جنگجویان القاعده نیز به همراه خانواده‌های خود به افغانستان بازگشته اند.

 

از جانب دیگر، طالبان پیش از این به طور مکرر مدعی شده اند که داعش یک پروژه امریکایی است که در زمان اشغال افغانستان توسط امریکایی‌ها ایجاد شد و در حال حاضر نیز از حمایت امریکا و پاکستان برخوردار است.

 

این در حالی است که شماری از حلقات مخالف طالبان بارهای ادعا کرده اند که داعش یک پروژه مشترک از سوی سازمان‌های جاسوسی و استخباراتی منطقه و جهان و در راس همه آنها ایالات متحده امریکاست که پیوندهای قوی و عمیقی با بخشی از طالبان دارد.

 

به باور این دسته از آگاهان، طالبان نیز با استفاده از نام داعش و به بهانه مبارزه با این گروه تروریستی از کشورهایی که نسبت به رشد نگران کننده تروریزم فراملیتی از جمله داعش در افغانستان نگران و هراسان هستند امتیاز می‌گیرند.

 

به این ترتیب، ادعای دیوید کوهن؛ معاون سازمان سیا درباره مبارزه طالبان با داعش و القاعده، معمای تروریزم فعال در حاکمیت طالبان را پیچیده‌تر می‌کند و ارزیابی‌های امنیتی که پیش از این بدبینانه و خصمانه به نظر می‌رسیدند را به این واقعیت نزدیک می‌سازد که در پشت پرده تروریزم تکفیری نه تنها طالبان و امریکا را از هم جدا نمی‌کند؛ بلکه آنها را به هم نزدیک‌تر کرده و زد و بندهای استخباراتی‌شان را علیرغم تظاهر به عدم روابط سیاسی مستحکم‌تر می‌سازد.

 

نرگس اعتماد - جمهور