حذف از دوحه، احیا در اسلو؟

انستیتوت پژوهشی صلح اسلو قرار است میزگردی را تحت عنوان «ژئوپلیتیک و فعالیت‌های حقوق زنان در افغانستان» برگزار کند.

 

انستیتوت پژوهشی صلح اسلو با نشر اعلامیه‌ای اعلام کرده که قرار است در ماه جاری میلادی نشستی در مورد زنان افغانستان برگزار کند.

 

در اعلامیه این انستیتوت آمده است که در این میزگرد روی سیاست‌های ایالات متحده در قبال افغانستان از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ که بازگشت طالبان را تسهیل کرد، بحث خواهد شد.

 

بر اساس این اعلامیه همچنین بررسی وضعیت فعالیت زنان در افغانستان نیز از موارد کلیدی این میزگرد خواهد بود.

 

این میزگرد به تاریخ ۲۲ آگوست برگزار خواهد شد.

 

در حالی که زنان افغانستان با یکی از بدترین فجایع حقوق بشری در تاریخ معاصر کشور دست و پنجه نرم می کنند و وضعیت انسانی آنها یکی از رقت‌انگیزترین کارنامه‌ های حقوق بشری حال حاضر منطقه و جهان را رقم زده است، یک اندیشکده خصوصی در یک کشور اسکاندیناوی برای بررسی وضعیت آنها «میز گرد» برگزار می‌ کند.

 

این رویداد به تنهایی توضیح می‌ دهد که وضعیت زنان افغان تا چه اندازه غریب، غم انگیز و بسیار فراموش شده است.

 

هیچ انتظاری از میز گرد انستیتوت مطالعاتی اسلو درباره وضعیت زنان افغانستان وجود ندارد. کاملا واضح است که این میز گرد هیچ نتیجه ای که زندگی واقعی زنان افغانستان را تغییر دهد در پی نخواهد داشت. 

 

حتی اگر نمایندگان واقعی زنان افغانستان در این میز گرد شرکت کنند و شرکت کنندگان با ایراد سخنرانی های آتشین از سیاست‌ های ضد انسانی طالبان علیه زنان و دختران افغان به تندی انتقاد کنند چیزی در عمل تغییر نمی‌ کند، وضعیت همانطور که هست باقی خواهد ماند: کاملا غم انگیز و بسیار اسفبار.

 

عنوان این میزگرد اما جالب توجه است: «ژئوپلیتیک و فعالیت‌ های حقوق زنان در افغانستان». این عنوان صرف نظر از اینکه طراحان و برگزارکنندگان این میزگرد چه هدفی را دنبال می‌ کنند، بیانگر این واقعیت تلخ است چه تلاش‌ های حقوق بشری زنان افغان و قربانی‌ های بزرگی که آنها در این مسیر متحمل شدند در قمار ژئوپولیتیکی امریکا با طالبان عمداً نادیده گرفته و زیر پا شد.

 

به عبارت دیگر، زنان افغان بزرگترین قربانی قمار امریکا با طالبان بودند؛ قماری که زندگی میلیون‌ها زن و دختر را که برای رسیدن به نقطه‌ای از آزادی و امید تقلا می‌کردند به یکباره به گذشته تیره و سیاه بازگرداند و تجربه تلخ زندگی زیر سلطه یکی از متحجرترین جریان‌های شبه نظامی در افغانستان را بار دیگر احیا کرد.

 

اگرچه امریکا همچنان شعار می‌ دهد که تغییر وضعیت زنان، بازگشت دختران به مکاتب و دانشگاه‌ ها و حذف ممنوعیت‌ های ضد انسانی طالبان علیه آنها از پیش شرط‌های اصولی واشنگتن برای تعامل با این رژیم محسوب می‌شود؛ اما واقعیت این است که زنان افغانستان مانند همه جریان‌های سیاسی، اجتماعی و قومی کشور از تمام معادلات مربوط به سرنوشت خویش در داخل و خارج از کشور به طور کامل حذف شده اند.

 

نمونه بارز این اقدام در سومین نشست دوحه برای افغانستان رقم خورد که طی آن رزا اتونبایوا؛ نماینده سازمان ملل در امور افغانستان که خود یک زن است، پیش شرط طالبان برای عدم دعوت از نمایندگان زن در نشست دوحه و حذف مساله حقوق زنان از دستور کار این نشست را پذیرفت تا در عوض، سازمان ملل، میزبان نمایندگان طالبان در این نشست باشد.

 

این تصمیم، خشم و اعتراض شدید جامعه سیاسی، جریان‌ های اجتماعی و فعالان حقوق زن افغان را برانگیخت و به باور آنها معامله‌ای ننگین و شرم آور را در کارنامه سازمان ملل با یکی از بدنام‌ترین و سرکوبگرترین رژیم‌های حال حاضر جهان ثبت تاریخ کرد.

 

اگرچه در پایان نشست دوحه، رزماری دیکارلو؛ معاون آنتونیو گوترش در امور سیاسی و صلح که همزمان رهبری نشست دوحه را نیز به عهده داشت ادعا کرد که بحث درباره حقوق زنان و دختران افغان هرگز از دستور کار این سازمان خارج نشده و پیش شرط هرگونه تعامل و تعاطی با رژیم طالبان محسوب می‌شود؛ اما این توضیح نتوانست از واکنش‌های خشمگینانه و نومیدی دردناک زنان و دختران افغان از نادیده گرفتن عمدی حقوق آنها توسط سازمان ملل و بازیگران بین‌المللی در نتیجه بازی‌های ژئوپلیتیک با طالبان بکاهد و امید آنان برای تغییر را تقویت کند.

 

بنابراین میزگرد یک اندیشکده خصوصی در اسلو پایتخت ناروی نیز نخواهد توانست رویاهای برباد رفته و امیدهای نابود شده زنان و دختران افغان را بازگرداند و آنان را برای احقاق حقوق و تغییر وضعیت اسفبار و زندگی غم انگیزشان امیدوار سازد؛ زیرا همانگونه که در بالا نیز اشاره شد زنان و دختران افغان در یک بازی کثیف ژئوپلیتیکی حذف شده‌اند و دیگر دفاع از حقوق آنان، منافع راهبردی بازیگران بزرگ و قدرت‌های جهانی را تامین نمی‌کند؛ اما در عوض، تحویل افغانستان به تروریزم و استقرار یکی از سرکوبگرترین رژیم‌های جهان بر مردم بی‌دفاع افغانستان،

 

ممکن است اهداف و پروژه‌های استراتژیک بازیگران بین‌المللی و قدرت‌های جهانی را به سادگی محقق سازد.

 

نرگس اعتماد - جمهور