تکیه خانه؛ تکیه گاه سوگواران حسینی

دهه اول ماه محرم، عاشورا و شهادت امام حسین(ع) که برای همه شیعیان و مسلمین، دهه حزن و ماتم و سوگواری است؛ در سه سال گذشته همراه با اِعمال محدودیت هایی علیه شیعیان توسط طالبان بوده است.

اِعمال محدودیت بر سوگواری های شیعیان از سال گذشته توسط طالبان، آغاز شد. طالبان به بهانه تهدیدات امنیتی از شیعیان خواستند عزاداری های خود را در سطح شهرها نکشانند و در محلات خاصی برگزار کنند. تعیین این محلات خاص برای شیعیان فرصتی بود تا بیش از گذشته، در کنار هم جمعیت های عظیم سوگوار را تشکیل بدهند. ظاهرا این تجمع عظیم انسانی به مذاق طالبان خوش نیامد و امسال نیز محدودیت های بیشتری بر عزاداران حسینی وضع نمودند. از جمله اینکه عزاداری ها باید پشت دروازه های بسته انجام شود، دسته های عزادار وارد شهر و خیابان نشوند، بیرق های عاشورایی در شهر به گردش در نیاید، نوحه و روضه از بلندگوها نشر نشود، اهل سنت را به محافل حسینی دعوت نکنند. شعارهای سیاسی در پرچم ها ننویسند، بصورت کاروانی حرکت نکنند، از بلندگو بر روی موترها استفاده نکنند و...

گزارش هایی که امسال دریافت کردیم نشان داد که طالبان در مناطق مختلفی، بیرق های عاشورایی را پایین آوردند، اجازه تردد آزادانه به شیعیان همراه با بیرق های حسینی را ندادند، در هرات یک جوان شیعه را بخاطر ممانعت از کندن بیرق های عاشورایی، به گلوله بستند و کشتند. در ولایت هایی که اقلیتی از شیعیان زندگی می کنند، عزاداری مطلقا ممنوع شد.

از نظر بخشی از طالبان، اولاً عزاداری و سوگواری شیعیان بر شهدای کربلا، بدعت و ناروا است، ثانیاً طالبان تجمع شیعیان و حرکت کاروانهای عزادار امام حسین را به معنای قدرت نمایی شیعیان می دانند و از این مسئله به شدت رنج می برند.
والی طالبان در ولایت بامیان و در روز عاشورا، در جمع بزرگی از شیعیان عزادار حسینی، سوگواری و عزاداری را بدعت خواند و شیعیان را به پذیرش دین اسلام! دعوت کرد.
قبل بر این محدودیت ها؛ طالبان اقدام به انسداد تلویزیون تمدن و مصادره مدرسه بزرگ خاتم النبیین(ع) کردند.

همه اینها و بسیار مسائل گفته و ناگفته ی دیگر، باعث نگرانی روزافزون شیعیان شد. در این میان، جامعه شیعی افغانستان شاهد چند روزنه ی روشن بود: اول: سخنرانی تعدادی از علمای شجاع، عامل، بامنطق و مجاهد شیعه در میان خیل عظیم شیعیان بود که از باورها و اعتقادات شیعه شجاعانه دفاع کردند؛ شخصیت هایی مثل آیت الله جعفری قندوزی و آیت الله محسن حجت.

دوم: اقدام هدفمند، مسئولانه و زیرکانه تلویزیون تمدن با تهیه و انتشار برنامه محرمیِ "تکیه خانه" بود که توجه مخاطبان بزرگی از جامعه شیعی و سنی را به خود معطوف داشت. تلویزون تمدن با برنامه های عاشورایی و با پروژه بزرگ و هزینه برِ "تکیه خانه" اولاً توانست خلأ بزرگی که در نتیجه قید و بست های طالبانی علیه شیعیان ایجاد شده بود، پُر کند.

مخاطبان را از معارف اهل بیت سیراب نماید، جامعه را به سمت اتحاد قرائت و اجتماع سنی-شیعی حول محور قیام تاریخی امام حسین رهنمون سازد و ثانیاً اقدامی انقلابی نمود که قطعا موجب نیکنامی مدیران و مسئولان این رسانه ارزشی خواهد شد.

اقدام به تهیه و انتشار تکیه خانه در شرایطی از جانب مسئولان تمدن انجام شد که تا همین چند روز پیش از محرم، این رسانه زیر فشار شدید طالبانی جهت انسداد و حتی مصادره قرار داشت. تمدن خلاف عافیت طلبان و تطهیرگران که با اندک تهدیدی حتی از اعتقاد و ایمان خود دست بر می دارند؛ قاطعانه و زیرکانه به تهیه و تدارک بزرگترین نمایش عاشورایی دست یازید، هویت اصلی خویش را انکار نکرد و در کنار مردم مسلمان و شیعه ایستاد.
 
برنامه تکیه خانه هم از لحاظ ظاهر و هم از نظر محتوا برنامه جالبی بود. دکوراسیون برنامه در فضایی وسیع با چینش و دیزاین معنوی، فضایی محرمی را در مقابل چشمان بیننده قرار می داد. از نظر محتوا بنا به فرمایش آقای راحل، مدیر و گرداننده بارز و خوشنامِ تکیه خانه، با دو دسته از "سوژه آیین" و "سوژه خدمت" تولید و اداره شد. بر روی شناسایی و احیای سنت های عاشورایی و فرهنگ عزاداری در مناطق مختلف افغانستان کار شد، مهمانان خوبی از ولایت مختلف افغانستان بعنوان قاری، مداح و سخنران و شخصیت خیّر به برنامه ها دعوت شدند، محورهای سخنرانی علما عطف به آیات قرآن عظیم الشأن، نگاهی تبیینی و تقریبی بود و به ابعاد قیام اباعبدالله (ع) پرداخته شد و روضه خوانی ها انجام شدند و در 12 قسمت به مخاطبان تشنه و مشتاق ارائه شدند.

تکیه خانه کار ارزنده ای بود که در بستری از محدودیت های امنیتی و اعتقادی و تحمیلی، فضای مناسبی برای مردم ما ایجاد نمود. تهیه و انتشار "تکیه خانه" نشان داد که اولا باید بر روی اعتقاد خود، ایمان خود، هویت خود، دفاع از مطالبات مردم خود، ایستاد و این ایستادگی علاوه بر اجر معنوی، اقبال مردمی را به دنبال خواهد داشت و این اقبال مردم بعنوان پشتوانه ارزشمند، یقینا وجهه مردمی تمدن را به عنوان یک رسانه مردمی و حافظ اصول و ارزش های دینی مردم افغانستان حفظ خواهد نمود.
ایستادگی مسئول محترم تمدن بر اصول اعتقادی و مذهبی خود، ارزشمند و سزاوار تکریم است.

سیدجواد حجت- خبرگزاری جمهور