متحد آشکار یا دشمن پنهان؟

مایکل جورج ویکرز؛ معاون پیشین وزارت دفاع امریکا به کمیسیون بررسی جنگ امریکا در افغانستان با انتقاد از پاکستان می‌گوید که پاکستان در مبارزه با القاعده همکاری کرد، اما در نابودی پناهگاه‌های طالبان بازی دوگانه داشت. مایکل جورج ویکرز، پاکستان را متحد آشکار و دشمن پنهان امریکا خواند.

 

او گفت امریکا با همکاری ارتش پاکستان موفق به شکست القاعده و پناهگاه‌های این گروه در پاکستان شد، اما جنگ را به طالبان باخت؛ زیرا موفق نشد پناهگاه‌های طالبان در پاکستان را نابود کند.

 

ویکرز توضیح داد: «رهبری ارتش پاکستان ما را در نابودی القاعده حمایت کرد؛ اما به طالبان به عنوان یک وسیله استراتژیک می‌دید که می‌تواند حکومتی در افغانستان تشکیل دهد که به نفع منافع پاکستان باشد.»

 

او تاکید کرد: «پاکستانی‌ها [در مبارزه با طالبان] یک بازی دوگانه‌ انجام دادند؛ قسمتی متحد آشکار و قسمتی دشمن پنهان» بود.

 

به نظر می‌رسد که این بخش از اظهارات این مقام سابق پنتاگون، نیازمند راستی آزمایی باشد؛ زیرا همکاری پاکستان برای مبارزه با القاعده با امریکا نیز از مسائل مناقشه برانگیزی است که هنوز اثبات نشده است.

 

اگرچه بن لادن بر اساس روایت برساخته‌ای که امریکایی‌ها ارائه کردند و هرگز از سوی منابع مستقل تایید نشد در نزدیکی اسلام آباد پاکستان کشته شد؛ اما این رویداد هرگز به معنی پایان همکاری پاکستان با القاعده نبود؛ بنابراین ادعای نابودی القاعده به کمک پاکستان که از سوی معاون اطلاعاتی پیشین وزارت دفاع امریکا مطرح شده از اساس بی‌بنیاد است.

 

در سال‌های اخیر حتی مقامات و نهادهای اطلاعاتی و استخباراتی امریکا مدعی شدند که القاعده در حال احیای قدرت از دست رفته خود در افغانستان و مناطق قبایلی پاکستان بوده است، روابط خود را با طالبان بازسازی کرده و سرگرم تجدید قوا برای آغاز مراحل عملیاتی برنامه‌های تروریستی خود می‌باشد.

 

در همین رابطه گزارش‌های متعددی درباره سفرهای مکرر حمزه بن لادن فرزند ارشد اسامه بن لادن؛ بنیانگذار القاعده به افغانستان تحت اشغال امریکا منتشر شده بود.

 

بنابراین هیچ شاهدی وجود ندارد که نشان دهد القاعده در نتیجه همکاری مشترک امریکا و پاکستان «نابود» شده؛ اما طالبان به حیات خود ادامه داده‌اند؛ زیرا طالبان و القاعده دو روی یک سکه هستند و متحدان سنتی همدیگر محسوب می‌شوند که روابطی ناگسستنی دارند.

 

رهبران و نیروهای طالبان نیز پیش از بازگشت دوباره به قدرت عمدتاً در پاکستان مستقر بودند؛ جایی که آنها مبانی اولیه روابط روابط استراتژیک خود با شبکه القاعده را در آنجا پی‌ریزی کردند. 

 

نشانه دیگر از حضور القاعده در پاکستان گزارش پولیس مبارزه با تروریزم ایالت پنجاب است که دو روز پیش منتشر شد. بر بنیاد این گزارش دکتر امین الحق؛ دستیار ارشد اسامه بن لادن در ایالت پنجم پاکستان توسط نیروهای پاکستانی بازداشت شده است.

 

اگرچه نهادهای امنیتی پاکستان این اقدام را در راستای عزم راسخ و جدی خود برای مبارزه با تروریزم عنوان کردند؛ اما یک گزارش مستقل می‌گوید که دکتر امین الحق هنگام خروج از افغانستان و ورود به پاکستان به دلیل حمل غیرقانونی سلاح دستگیر شده است.

 

ویدیوهای منتشر شده از او نیز نشان می‌دهد که پس از بازگشت طالبان به قدرت، دکتر امین الحق هم از پاکستان به افغانستان بازگشته و مورد استقبال و حمایت گسترده طالبان قرار گرفته است.

 

به این ترتیب، ادعای معاون اطلاعاتی پیشین پنتاگون نه تنها درست نیست؛ بلکه ممکن است به طور آگاهانه این واقعیت را کتمان کند که امریکا و پاکستان در نتیجه همکاری مشترک زیر نام دروغین مبارزه با تروریزم نه تنها حفظ حیات طالبان را تضمین کردند؛ بلکه همزمان با طالبان به القاعده نیز امکان دادند تا به بقای خود ادامه دهد.

 

این چیزی است که در حال حاضر نیز در افغانستان جریان دارد؛ زیرا نه تنها ایمن الظواهری در منطقه سبز کابل کشته شد؛ بلکه بر بنیاد گزارش‌ها شبکه القاعده در افغانستان زیر سلطه طالبان مراکز آموزشی، کمپ‌های سربازگیری و اردوگاه‌های نظامی خود را برپا کرده و حتی در ولایت‌هایی مانند پنجشیر با ایجاد ده‌ها پایگاه و مرکز آموزشی و نظامی در حال تربیت نسلی از تروریست‌های بالقوه است.

 

یک گزارش سازمان ملل متحد همچنین تایید می‌کند که شبکه القاعده حتی از درآمدهای حاصل از فروش معادن و تاراج دارایی‌های ملی افغانستان توسط طالبان نیز سهم دارد.

 

با توجه به این واقعیت‌ها القاعده نه تنها نابود نشده؛ بلکه همزمان با احیای طالبان و بازگرداندن دوباره آنها به قدرت توسط امریکا و در تبانی و همکاری پاکستان، به بازی برگشته و در حال احیای قدرت، تجدید قوا و بازگشت به ماموریت‌های تروریستی خود در ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی می‌باشد.

 

بنابراین برخلاف ادعای این مقام پیشین پنتاگون، پاکستان متحد آشکار و دشمن پنهان ایالات متحده نبوده و نیست؛ بلکه هر دو کشور دشمن ظاهری و دوست پنهانی طالبان، القاعده و سایر گروه‌های تروریستی بوده و همچنان هستند.

 

نرگس اعتماد - جمهور