وزارت خارجه طالبان در بیانیهای حملات «تروریستی» در مسکو را با «شدیدترین الفاظ» محکوم کرده است و گفته است که گروه داعش غیرنظامیان را در افغانستان و سایر مناطق دنیا نیز هدف قرار میدهد؛ اما چهرهها و نیروهای مخالف طالبان در بیانیههایی حمله مسکو را با حملات طالبان و داعش در افغانستان مقایسه کردهاند.
شمار قربانیان حمله چمعه شب به سالون کنسرت کرکوس در مسکو به ۱۳۷ کشته و حدود ۱۵۰ زخمی رسیده و برخی مقامهای روسیه از انتقام شدید و «بیرحمانه» از عاملان آن صحبت کرده اند.
حکومت طالبان که روابط نزدیکی با روسیه برقرار کرده است، خواستار موضع «هماهنگ، شفاف و محکم» در برابر این رویدادها شده است که منطقه را «بیثبات» میسازد.
در بیانیه طالبان تاکید شده که این رویداد از سوی داعش، گروهی که به باور طالبان در دست «سازمانهای استخباراتی» است با هدف «بدنامسازی اسلام و ایجاد تهدید در تمام منطقه» صورت گرفته است.
بیانیه طالبان بسیار صریح، شدیداللحن و هشدارآمیز بود و اگر از نشانی وزارت امور خارجه طالبان صادر نمی شد، بدون تردید، تصور می شد که از سوی یک دولت مسئول که با جدیت خطر تروریزم تکفیری را درک کرده و با آن مبارزه می کند، منتشر شده است.
این در حالی است که تا پیش از بازگشت دوباره به قدرت، هیچ توفیر و تفاوت معناداری میان طالبان و داعش وجود نداشت. آنها تاکتیک ها و حتی راهبردها و اهداف مشابهی داشتند و آماج غایی آنها نیز پیروزی یک ایدئولوژی مخوف و افراطی بود که از سوی سازمان های استخباراتی غربی به نام «اسلام» طراحی شده است.
طالبان هم سابقه کشتار فجیع غیرنظامیان در گردهمایی ها و اجتماعات بزرگ به منظور ایجاد حداکثر وحشت و خشونت و نمایش عریان سبعیت و بی رحمی را در کارنامه خود دارند و این یکی از وجوه مشترک تمام سازمان های به اصطلاح «جهادی» ساخته دست استعمار و وابسته به سازمان های استخباراتی خارجی و عمدتا غربی است.
با اینهمه، طالبان پس از بازگشت به قدرت، تلاش فراوانی می کند تا خود را متفاوت از دیگر گروه های تروریستی مشابه نشان دهد، به تعهد و مسئولیت پذیری یک دولت مشروع، تظاهر می کند و پیوسته تلاش می ورزد تا به کشورهای همسایه و منطقه اطمینان دهد که افغانستان هرگز به مرکز تروریزم بین المللی تبدیل نخواهد شد و هیچ کشوری از قلمرو افغانستان، هدف حمله قرار نخواهد گرفت.
این در حالی است که تنها یک روز قبل از حمله مرگبار مسکو، یک حمله انتحاری خونبار در قندهار، اعضای طالبان را هدف قرار داد که در آن ده ها نفر کشته و زخمی شدند و مسئولیت آن را داعش به عهده گرفت.
طالبان هم تایید کردند که حمله قندهار، کار داعش بوده و عامل انتحاری از کویته پاکستان وارد افغانستان شده بود. در مقابل اما پاکستان، ادعا می کند که حملات خونین اخیر علیه نیروهای امنیتی آن کشور که در ادامه ناامنی های رو به گسترش ناشی از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، صورت گرفته از سوی طالبان پاکستانی مورد حمایت طالبان افغان انجام شده و در افغانستان، طراحی شده بود.
پاکستان پیش از این نیز تاکید کرده بود که هرگونه تصمیم گیری درباره آینده افغانستان و شیوه تعامل با رژیم طالبان باید مشروط و مبتنی بر مبارزه با تروریزم باشد.
اینهمه نشان می دهد که داعش و دیگر گروه های تروریستی بین المللی در افغانستان زیر سلطه طالبان، قدرتمندتر شده اند و با وجود اینکه طالبان تلاش می کنند تا از سابقه تروریستی خود فاصله بگیرند، گروه های تروریستی مشابه به استفاده گسترده از این شیوه ها ادامه می دهند و کشتار مسکو، حملات پاکستان و حمله قندهار، نمونه هایی از این نوع هستند.
با توجه به این واقعیت و علیرغم بیانیه صریح و شدیداللحن وزارت خارجه طالبان برای محکومیت داعش و حتی «تروریستی» خواندن کشتار مسکو و نیز اینکه به زعم طالبان، داعش وابسته به استخبارات خارجی است و برای بدنامی اسلام و ناامن کردن منطقه، تلاش می کند، نادیده گرفتن پیوندهای ذاتی تمام اشکال تروریزم از طالبان تا داعش و... بسیار ساده انگارانه و یک خطای راهبردی خواهد بود.
بنابراین، اگرچه مقام های روسیه تلاش می کنند تا میان حمله اخیر و همگانگی داعش و اوکراین، ارتباط برقرار کنند و تلاش مهاجمان حمله مسکو برای فرار به اوکراین را در این زمینه مورد تاکید قرار می دهند؛ اما به باور تحلیلگران، دخالت اتباع تاجیکستانی در کشتار مسکو ثابت می کند که این حمله در عین حال، با وضعیت حاکم بر افغانستان زیر سلطه طالبان هم ارتباط دارد و روسیه نباید میان طالبان و داعش و رشد روزافزون تروریزم در افغانستان کنونی، تفکیک قایل شود.
محمدرضا امینی - جمهور