آيا طالبان دیگر نگران بقای خود نیستند؟

گزارش سالانه بررسی‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا در مورد افغانستان می‌گوید که چشم‌انداز تهدید رژیم طالبان توسط نیروهای مخالف در کوتاه‌ مدت «ضعیف» است، چرا که بخش عمده‌ای از مردم افغانستان نگران جنگ و انتقام‌جویی طالبان هستند و گروه‌های مسلح مخالف «فاقد رهبری قوی و حمایت خارجی» هستند.

 

در این گزارش که به تازگی منتشر شده، آمده که طالبان در حال «تقویت» حکومت دینی خود و سرکوب مخالفان و وضع محدودیت بر زنان و دختران اند.

 

این گزارش افزوده که قدرت‌های منطقه‌ای بر تمرکز خود بر «کاهش مشکلات در افغانستان» ادامه خواهند داد و در مورد درخواست رسمیت از سوی طالبان با «احتیاط» پیش می‌روند.

 

همچنین گفته شده که القاعده در افغانستان و پاکستان به حد توان «عملیاتی» خود رسیده است.

 

در حالی که رهبری داعش که در عراق و سوریه متحمل خسارات زیادی شده است، شاخه‌های منطقه‌ای آن به گسترش خود ادامه می‌دهند و شاخه خراسان گروه داعش با انجام حملات در افغانستان سعی در تضعیف رژیم طالبان دارد.

 

این ارزیابی بر جنبه های گوناگون چالش های امنیتی رژيم طالبان تمرکز کرده است که هرکدام به سهم خود مهم و قابل تامل است. مهم ترین نکته آن این است که گروه های ضد طالبان، فاقد رهبری قوی و حمایت خارجی هستند؛ بنابراین دست کم در کوتاه مدت نمی توانند تهدیدی علیه طالبان به حساب بیایند.

 

این گزارش به نحوی به امریکا اطمینان می دهد که هیچ تهدید مستقیم و آنی علیه رژيم دست نشانده آن در کابل وجود ندارد و پروژه طالبان با موفقیت در حال استحکام و توسعه می باشد. 

 

این نتیجه گیری در نگاه نخست، شاید بیش از اندازه، تندروانه به نظر برسد؛ زیرا در گزارش یادشده درباره ماهیت منفی رژيم طالبان نیز نکته هایی وجود دارد و این امر، خواننده را درباره نقش امریکا در به وجود آوردن و تسلط طالبان بر افغانستان، دچار تردید و گمراهی می کند؛ اما واقعیت این است که امریکا به کمک رژيم های حامی تروریزم از جمله اعراب و پاکستان، طالبان را به وجود آورد و به آنان قدرت و سلطه و سرزمین بخشید و بر سرنوشت مردم افغانستان حاکم کرد.

 

از سوی دیگر، امریکا از زمان سقوط نظام جمهوری و تسلط دوباره طالبان، بارها به صراحت اعلام کرده است که هیچ اراده ای برای کمک نظامی به نیروهای ضد طالبان ندارد و این علیرغم، درخواست های مستقیم کمک از سوی این گروه ها بوده است.

 

افزون بر این، پنتاگون عمدا بیش از ۷ میلیارد دالر از تسلیحات خود را در پایگاه های نظامی در افغانستان، جا گذاشت تا در اختیار طالبان قرار بگیرد و این رژيم از نظر نیروی نظامی، تمام تهدیدهای احتمالی داخلی را سرکوب کند و حتی به سادگی دژ تسخیرناپذیر پنجشیر را نیز به اشغال خود درآورد و آن را به پایگاه اصلی القاعده و تروریزم بین المللی مستقر در افغانستان تبدیل کند.

 

بنابراین، دستگاه های اطلاعاتی امریکا اطمینان یافته اند که طالبان توانسته اند مخالفان خود را سرکوب کنند و قدرت و سلطه خویش را گسترش و استحکام بخشند.

 

آنها همچنین از احیای دوباره القاعده و رسیدن آن به مرحله عملیاتی، اطمینان یافته اند؛ چیزی که بدون شک، در برنامه امریکا برای بازگرداندن طالبان به قدرت، وجود داشته است.

 

علاوه بر این، امریکا به قدرت گیری داعش، اذعان کرده است؛ گروهی که براساس ارزیابی سرویس های امنیتی منطقه، دیگر محصول امریکا است و ایالات متحده در ایجاد و گسترش و تجهیز و تقویت و توسعه آن در افغانستان و منطقه، نقشی مؤثر و محوری داشته است.

 

با اینهمه، گزارش سالانه جامعه اطلاعاتی امریکا به رغم اینکه نتیجه می گیرد که داعش تلاش می کند رژيم طالبان را تضعیف کند؛ اما از تهدید موجودیت این رژیم از سوی داعش چیزی نمی گوید. این امر به طرز معناداری حاوی این حقیقت است که داعش با حلقاتی در درون رژيم طالبان پیوند دارد و وجود این گروه اهریمنی برای اهداف خاصی به نفع بخشی از طالبان به ویژه حقانی ها می باشد که به طور سنتی، مورد حمایت مستقیم سیا هستند.

 

علیرغم ابراز اطمینان امریکا از فقدان یک تهدید واقعی علیه موجودیت و بقای رژیم طالبان و نیز با وجود کمک های مستمری که امریکا برای استحکام سلطه طالبان و گروه های تروریستی همدست آنها ارائه می کند، این رژيم هرگز نمی تواند به سیطره بلندمدت بر سرنوشت مردم افغانستان، اطمینان داشته باشد و نگران بقای خود نباشد؛ زیرا بیش از ۹۰ درصد مردم افغانستان، این رژيم را نمی پذیرند و حتی اگر جنگ قدرت قبایل در درون رژيم طالبان به سادگی مهار شود، مردم سرانجام از سرکوب رهایی می یابند و راه های جدید مبارزه برای تغییر را پیدا خواهند کرد.

 

نرگس اعتماد - جمهور