مقام‌های نظامی طالبان در قطر چه می‌کنند؟

ملا یعقوب مجاهد؛ سرپرست وزارت دفاع و فصیح‌الدین فطرت؛ رئيس ستاد ارتش رژيم طالبان، روز یکشنبه ۱۳ حوت در سفری رسمی به قطر رفتند.
 
وزارت دفاع طالبان می‌گوید قرار است آنها در این سفر از نمایشگاه دفاعی «دیمیکس» در دوحه بازدید کرده و با مقام‌های قطری در مورد «تحکیم روابط» دوجانبه گفتگو کنند.
 
هشتمین نمایشگاه و کنفرانس بین‌المللی دفاع دریایی در دوحه قطر از ۴-۶ مارچ برگزار می‌شود که فناوری‌های صنایع دفاعی را به نمایش می‌گذارد. روسای صنایع نظامی کشورها در این کنفرانس شرکت می‌کنند.
 
قطر با طالبان رابطه نزدیکی دارد. در نزدیک به ۱۵ سال گذشته قطر نقش میانجی را با طالبان و بقیه جهان به ویژه غرب بازی کرد. در بیشتر از دو سال گذشته و با روی کار آمدن دوباره طالبان، نقش و نفوذ این کشور بر طالبان افزایش یافت.
 
مقام های ارشد نظامی طالبان در حالی راهی دوحه شده اند که طالبان نه نیروی دریایی دارند و نه صنایع نظامی؛ بنابراین، شرکت سرپرست وزارت دفاع و رییس ستاد ارتش طالبان در کنفرانس بین المللی دفاع دریایی دوحه، یک بهانه است.
 
همان گونه که اشاره شد، قطر کانون تلاقی طالبان و جهان یا به تعبیری، یکی از معدود روزنه های ارتباط و تعامل این رژيم با جامعه جهانی در تمامی حوزه ها محسوب می شود.
 
از این منظر، دوحه نقش کلیدی و منحصر به فرد خود به عنوان تنها میزبان دفتر سیاسی طالبان حتی در زمانی که این گروه در لیست سیاه سازمان های بین المللی و قدرت های جهانی قرار داشت را همچنان حفظ کرده است و به تسهیل تعامل و ارتباط آنها با جهان ادامه می دهد.
 
بنابراین، شرکت در نشست و نمایشگاه دیمیکس یک بهانه مناسب برای رایزنی مقام های نظامی طالبان با مقام های نظامی جهان به حساب می آید.
 
چنین بستری هرگز در جای دیگری به جز قطر فراهم نمی شود؛ زیرا از یکسو قطر نقش میانجیگرانه میان طالبان و جهان را حفظ و تقویت کرده است و از سوی دیگر، پس از فروپاشی نظام جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، بسیاری از کشورها و سازمان ها، دفاتر خود را از کابل به دوحه منتقل کردند و به این ترتیب، طالبان با سفر به دوحه به سادگی می توانند تعاملات خود با مراکز دیپلماتیک مرتبط با افغانستان را گسترش دهند و تقویت کنند. افزون بر این، حضور مقام های ارشد نظامی و دفاعی جهان در نشست و نمایشگاه دیمیکس در دوحه نیز این فضا را فراهم می کند که مقام های ارشد نظامی طالبان آزادانه با این مقام ها ارتباط برقرار کنند، مذاکرات دوجانبه داشته باشند و حتی توافقات و زد و بندهای امنیتی، نظامی و استخباراتی شان با آنان را به سرانجام برسانند.
 
در این میان، روابط امریکا با طالبان، از اهمیت بسیار ویژه ای برای دوطرف برخوردار است و از قضا این سفر نیز تنها چند روز پس از سالگرد امضای توافقنامه دوحه میان واشنگتن و گروه طالبان، صورت می گیرد و این نشان می دهد که به بهانه شرکت در نشست و نمایشگاه دیمیکس، مقام های نظامی طالبان و امریکا می توانند در حاشیه این نشست، باهم دیدار کنند، درباره مفاد پنهان توافقنامه دوحه و سازوکارهای اجرایی آن گفتگو انجام دهند و مهم تر از همه، برنامه ها و پروژه های مشترک آینده خود درباره چشم انداز تروریزم در افغانستان و صدور آن به کشورهای همسایه و منطقه، نقش طالبان در حفاظت از منافع استراتژيک امریکا در معادلات منطقه ای و امتیازات و کمک های واشنگتن به بقا و تقویت رژيم طالبان از نظر نظامی و تسلیحاتی را مورد ارزیابی قرار دهند.
 
برای درک اهمیت امریکا برای طالبان به ویژه از نظر تقویت قدرت سخت افزاری و نظامی این رژيم، کافی است نگاهی به میلیاردها دالر تجهیزات و تسلیحات دولت پیشین و نیروهای ناتو بیاندازیم که در چارچوب توافق دوحه به طور کامل به طالبان واگذار شد و امروزه افغانستان را به منبع تسلیح و تجهیز ده ها گروه تروریستی منطقه ای و بین المللی تبدیل کرده است.
 
علاوه بر این، پیش از این نیز مقام های نظامی و استخباراتی طالبان و امریکا در دوحه، رایزنی هایی درباره همکاری های پشت پرده در زمینه پروژه های امنیتی و اطلاعاتی مشترک داشته اند.
 
بنابراین، سفر فرزند ملا عمر و رییس ستاد ارتش طالبان که یک تاجیک تبار بدخشانی است و طالبان با استفاده از او تلاش می کنند وانمود کنند که دولت شان فراگیر است، در سفر به دوحه، اهداف راهبردی این رژيم از نظر توسعه همکاری ها و زد و بندهای نظامی خود با کشورهای مورد نظر به ویژه امریکا را دنبال می کنند.
 
محمدرضا امینی - جمهور