از فاسدترین تا نمازخوان‌ترین

یک گزارش تحقیقی که به تازگی از سوی مرکز تحقیقاتی پیو انجام شده، نشان می‌دهد که افغان‌ها با ۹۶ درصد نمازخوان‌ترین مردم جهان هستند. در این تحقیق، نایجریا دوم و چین آخر شده‌اند.
 
مرکز تحقیقاتی «پیو» در امریکا گزارش داده که افغانستان از نظر نمازخواندن در رتبه اول کشورهای جهان قرار گرفته و نایجریا با ۹۵ درصد جایگاه دوم را کسب کرده است.
 
مرکز تحقیقات پیو یک اندیشکده امریکایی غیرحزبی بوده که در واشنگتن دی سی مستقر است.
 
این نهاد اطلاعات در مورد مسائل اجتماعی، افکار عمومی و روندهای جمعیتی که ایالات متحده و جهان را به طور کلی شکل می‌دهد، ارائه می‌دهد.
 
در فهرست نمازخوان‌ترین کشورهای جهان که از سوی مرکز تحقیقاتی پیو منتشر شده افغانستان ۹۶ فیصد در رده اول، نایجریا با ۹۵ فیصد در رده دوم، الجزایر با ۸۸ فیصد در رده سوم قرار گرفته‌اند.
 
طبق این تحقیقات سنگال ۸۸، جیپوتی ۸۷، ایران ۸۷، عراق ۸۷، نایجر ۸۷، اندونزیا ۸۴ و چین با ۱ درصد به عنوان کم نمازخوان‌ترین کشور در آخر فهرست قرار گرفته است.
 
این تحقیق در حالی منتشر می‌شود که در سال‌های اخیر، مساجد و نمازگزاران در افغانستان پیوسته آماج حملات انتحاری قرار گرفته‌اند. روز جمعه ۲۱ میزان نیز مسجد امام زمان در شهر پلخمری، مرکز ولایت بغلان هدف حمله انتحاری داعش واقع شد که طی آن دست‌کم ۲۱ تن کشته و بیش از ۴۰ نفر زخمی شدند.
 
این تنها بخشی از مصایبی است که در نمازخوان ترین کشور جهان جریان دارد. بدیهی است که مشکل از نماز نیست، از نمازخوان هایی که بی رحمانه در مسجد سلاخی می شوند هم نیست، از دست های آلوده ای است که زیر نقاب اسلام و مسلمانی پنهان شده اند تا کار کفرآمیز کنند و مرام و مراد مورد نظر کفار را برآورند.
 
ممکن است شماری از مردم از اینکه کشورشان در صدر فهرست نمازخوان ترین کشورهای جهان قرار گرفته، احساس غرور و افتخار کنند. در شرایط عادی و با توجه به کارکرد، فلسفه وجوب و دلیل لزوم انجام نماز و پیام رهایی بخشی که در این سنت توحیدی نهفته است، چنین حسی، قابل تحسین و ستایش است؛ اما از اینکه نمازخوان ترین کشور جهان، در عین حال، جنگ زده ترین، فقیرترین، ناامن ترین، بی سرنوشت ترین، نیازمندترین و بدبخت ترین کشور جهان نیز است باید احساس شرمندگی و سرافکندگی کنیم و مهم تر از همه اینکه به نمازی که می گزاریم شک کنیم.
 
آیا ما پیام خداوند و پیام آوران الهی را درست درک کرده ایم؟ آیا به راستی در مسیر فلاح و رستگاری نهفته در متن نماز قرار داریم؟
 
چرا سبک زندگی، اخلاق اجتماعی، رفتار انسانی، نوع دوستی، صداقت و راستی، خداپرستی و برائت از کفار و مغضوبین و ضالین و ایمان و شیوه زیست جمعی ما هرگز شبیه آنچه در نماز بر آن تاکید شده، نیست؟ چرا نمازخوان ترین کشور جهان در عین حال، فاسدترین، سرکوبگرترین، ستمکارترین، ضد مردمی ترین و بی رحم ترین رژيم های سیاسی را داشته؟ آیا نسبتی میان زندگی فردی و اجتماعی و سیاسی ما با نماز وجود دارد؟
 
امروزه بر سرنوشت ما رژيمی حکومت می کند که خود را مجری بی چون و چند شریعت می داند و در دوره اول حاکمیت خود مردم را به زور وادار به نماز می کرد. رهبران این رژیم همگی در مدارس مذهبی پاکستان، درس خوانده و ملا و مولوی و قاری و آخوند اند؛ اما تنها کارشان استخراج احکام نابخردانه، صدور فتواهای شاذ، تجویز ترور و تحمیل ایدئولوژی منحط خود بر مردمی است که همه آنها مسلمان هستند.
 
نمازی که چنین رژیمی، مروج و مبلغ و مدافع آن باشد، چگونه نمازی است و چطور می تواند ما را از فقر و فساد و فاجعه و فروپاشی و فرار از وطن، نجات دهد؟
 
نماز در اسلام، ستون دین است و نخستین محوری بود که امت نوپای مسلمان را در صفوفی مستحکم و همبسته در برابر دشمنان قدرتمند زمان شان، متحد کرد و این آیین آسمانی را که آیین اخلاق و انسانیت و ر‌حم و رأفت و شفقت است در مقیاس جهانی، گسترش داد. امروزه اما همین نماز، تبدیل به ابزاری برای تخدیر خردهای مردم و تقلیل اسلام به عادت عبادت، بدون توجه به فلسفه و پیام و کارکرد و آثار انسان ساز فردی و اجتماعی و سیاسی آن شده است. درست به این دلیل است که هم نمازخوان ترین کشور جهانیم و هم بدبخت ترین و عقب مانده ترین آن؛ چون نتوانسته ایم آیین آسمانی نماز را آنگونه که بایسته بود دریابیم و درک کنیم و به کار ببندیم.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور