شریعت از عینک ملا هبت: همه‌چیز حرام است!

عبدالسلام ضعیف؛ سفیر پیشین حکومت اول طالبان در اسلام‌آباد در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفته «۹۵ درصد» اعضای طالبان با فرامین رهبری آنها درباره اعمال محدویت‌ بر آموزش و کار زنان موافق نیستند.
 
او همچنین گفته آن عده از مقام‌های طالبان که مخالف محدودیت‌های وضع شده بر زنان هستند همواره با رهبری طالبان صحبت می‌کنند و مشورت می‌دهند؛ اما به گفته آقای ضعیف رهبری طالبان هنوز در این زمینه تصمیم نگرفته است.
 
این در حالی است‌ که خالد حنفی؛ وزیر امر به معروف و نهی از منکر طالبان در سفری به بامیان اعلام کرده که زنان اجازه رفتن به بند امیر بامیان را ندارند. او گفت: «بعد از این، به بند امیر خانم‌ها و خواهرهای ما رفته نمی‌توانند تا آن وقتی که یک اصول جور کنیم». به گفته او سیاحت «نه فرض و نه واجب» است.
 
ریچارد بنت؛ گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان در واکنش به این تصمیم گفته: «لطفا کسی توضیح بدهد که محدودیت رفتن زنان به بند امیر چه ربطی به شریعت و فرهنگ افغانستان دارد؟»
 
نکته نخست درباره مصاحبه تازه عبدالسلام ضعیف این است که او از عناصر تعدیل شده طالب است که ظاهرا در دانشگاه گوانتانامو چیزهای زیادی آموخته و به عنوان یک طالب اصلاح شده از سوی امریکا به جامعه، تقدیم شده است؛ اما دیدگاه های او به اندازه ای اصلاح طلبانه و اعتدال گرایانه است که در دولت دوم طالبان، هیچ سمت رسمی به او نداده اند؛ بنابراین، ادعای او در این باره که بیش از ۹۰ درصد طالبان، مخالف آرا و تصمیم های ملا هبت؛ رهبرشان درباره ممنوعیت کار و تحصیل زنان و دختران هستند، قابل تأمل و نیازمند راستی آزمایی جدی است.
 
نکته دوم اما این است که درباره اینکه افراط گرایان حول محور ملا هبت، در اقلیت قرار دارند، حق با ملا سلام ضعیف است؛ اما این حلقه کوچک، بسیار قدرتمند است تا آنجا که توانسته چهره هایی مانند ملا عبدالسلام ضعیف را از عرصه سیاست و مدیریت کشور دور نگه دارد، و همفکران محافظه کارتر او را نیز در انزوا و حاشیه قرار دهد و صلاحیت تصمیم گیری و تاثیرگذاری شان را بسیار محدود سازد.
 
نکته سوم، گفتگوها و مشورت های سران طالبان به ملا هبت و تیم تندرو او در قندهار برای تعدیل سیاست های زن ستیزانه شان است. این یک واقعیت محرز و غیرقابل تردید است؛ اما اینکه ملا هبت تاکید می کند که بر اصول خود ایستاده و درباره اجرای «احکام اسلامی» نه تسلیم فشارها می شود، نه با کسی مذاکره می کند و نه معامله، خود نشانگر آن است که این حالت تعلیق و موکول کردن تصمیم به آینده، تلاش مذبوحانه طالبان میانه روتر برای خریدن زمان از جهان است؛ در غیر آن، ملا هبت هیچ اراده ای برای تغییر دیدگاه هایش ندارد و وضع ممنوعیت مضحک ملا خالد حنفی بر زنان در رفتن به تفرجگاه طبیعی بند امیر بامیان، خود گواه درستی این برداشت است.
 
این تصمیم به وضوح نشان می دهد که تندروها و افراط گرایان طالب همچنان مصمم به گسترش دامنه سیاست های ضد انسانی و زن ستیزانه شان هستند و هیچ نشانه ای از تغییر رویکرد آنان یا تلاش برای ایجاد زمینه های تغییر دیده نمی شود.
 
وعده دروغین خالد حنفی در این باره که باید «اصول» حضور زنان در بند امیر، تدوین شود، یادآور وعده ای مشابه درباره ایجاد زیرساخت های شرعی و اسلامی برای حضور دختران در مکاتب و دانشگاه هاست؛ چیزی که هرگز اتفاق نیفتاد و قرار هم نیست که اتفاق بیفتد.
 
در این میان، خالد حنفی یک نکته قابل تأمل دیگر را نیز در ممنوعیت حضور زنان در بند امیر، مطرح کرده که به این تصمیم صبغه «شرعی» از نوع شریعت از عینک ملا هبت می دهد؛ شریعتی که در آن همه چیز حرام و ممنوع است و آن اینکه سیاحت زنان «نه فرض است نه واجب»!
 
این همان اصلی است که شریعت ملا هبت بر آن بنا شده است. از دید او تنها اموری را باید انجام داد که «فرض یا واجب» باشند؛ امری که نه فرض است نه واجب، قطعا حرام است و باید ممنوع شود!
 
در شریعت ملا هبت، چیزی به نام «مباح» وجود ندارد. همه چیز حرام است؛ مگر اینکه دلیلی بر وجوب آن وجود داشته باشد!
 
این شریعت، حتی ریچارد بنت کافر را نیز انگشت به دهان کرده و او با حیرت پرسیده که محدودیت رفتن زنان به بند امیر چه ربطی به اسلام و فرهنگ افغانستان دارد؟! در پاسخ او باید گفت که اگر اسلام و فرهنگ افغانستان را از عینک ملا هبت ببیند، پاسخ خود را خواهد گرفت؛ زیرا او نسخه ای منحصر به فرد از شریعت و فرهنگ را ترویج و تبلیغ و تحمیل می کند که نه در اسلام است و نه در فرهنگ افغانستان.
 
سکینه محمدی - جمهور