به نام فقیه فارسی‌زبان علیه زبان فارسی

طالبان نام تاریخی شهر چاریکار؛ مرکز ولایت پروان را به «امام ابوحنیفه» تغییر داده اند.
 
عبیدالله امین زاده؛ والی طالبان در پروان، پیشنهاد تغییر نام شهر چاریکار و چهارراه این ولایت به نام «امام ابوحنیفه» را تایید کرده است.
 
مقام‌های حکومت طالبان در کابل اما هنوز رسما اظهار نظری نکرده‌اند.
 
نعمان بن ثابت، معروف به امام ابوحنیفه فقیه و متکلم  قرن هشتم و بنیان‌گذار مکتب فقهی حنفی یکی از چهار مکتب فقهی اهل سنت است.
 
ابوحنیفه تنها فقیه فارسی زبان بنیانگذار یک مکتب بزرگ فقهی مسلمانان است. او متولد شهر کوفه عراق در سال ۸۰ هجری برابر با ۶۹۹ میلادی در دوران معاویه است و در مکه و مدینه تحصیل کرده است و در سال ۱۵۰ هجری، ۷۶۷ میلادی در بغداد درگذشته است.
 
برخی منابع تاریخ اسلام محل تولد پدر امام ابوحنیفه را کابل ذکر کرده‌اند، برخی می‌گویند او متولد روستای نعمان در حومه شهر چاریکار بوده و طالبان برای تغییر نام تاریخی چاریکار را به نام او به همین دلیل دانسته‌اند.
 
اگرچه مشخص نیست که والی طالبان در پروان بر چه اساس و با استفاده چه صلاحیت قانونی، تصمیم به تغییر نام یک شهر زیبا و تاریخی گرفته است و مقام‌ های دولت مرکزی طالبان نیز تاکنون در این باره اظهار نظری نکرده اند؛ اما کاربران عمدتا فارسی زبان و سنی مذهب شبکه های مجازی در افغانستان، از همین اکنون این تصمیم را مردود دانسته و تاکید کرده اند که «چاریکار، چاریکار باقی خواهد ماند».
 
منتقدان هم می گویند که طالبان این بار با استفاده از نام مذهب‌ و با سوء استفاده از نام بزرگ یک فقیه فارسی زبان در پی تیشه زدن به ریشه زبان فارسی اند و یکی از مفاخر بزرگ این زبان ملی را هدف گرفته اند.
 
به باور آنان، این تلاش مذبوحانه اما هرگز راه به جایی نخواهد برد؛ زیرا چاریکار نه تنها به دلیل اینکه بربنیاد برخی روایت های تاریخی، زادبوم امام ابوحنیفه است؛ بلکه به خاطر پیشینه و جایگاه ارجمند آن در تاریخ تمدن فارسی، اهمیت بالایی دارد و هرگز با تلاش های مذبوحانه خفاش های شب پرست که کمر به انکار خورشید عالمگیر تاریخ و تمدن پارسی بسته اند، فراموش نخواهد شد، همواره در ذهن و ضمیر و زبان مردم افغانستان، جاری است و برای همیشه به همین نام باقی خواهد ماند.
 
ناظران می گویند که والی دست نشانده طالبان با این تصمیم نابخردانه اش به هویت و شناسه تمدنی میلیون ها نفر از مردم افغانستان، وقیحانه دستبرد زده است و بدون شک، مردم نیز با تجدید و تکرار نام بلندآوازه چاریکار زیبا، پاسخ کوبنده ای به این تصمیم شرم آور و این وقاحت آشکار خواهند داد.
 
این تصمیم و واکنش های ابرازشده به آن در عین حال، شکاف های عمیق و خطرناکی را که در پی تسلط تحمیلی طالبان بر سرنوشت مردم افغانستان به وجود آمده عمیق تر و گسترده خواهد کرد و به این ترتیب، برخلاف رویاپردازی های توهم آمیز مقام های طالبان، نه تنها تمدن و تاریخ فارسی در این سامان، تضعیف و تخریب نخواهد شد؛ بلکه عرق و غیرت و عصبیت و حساسیت نسل های امروز و فردای کشور به مفاخر بزرگ تاریخی و تمدنی شان، بیشتر خواهد شد و آنان با شناخت و آگاهی در برابر تروریزم فرهنگی طالبان، خواهند ایستاد و از زبان و هویت و تاریخ خود جانانه دفاع خواهند کرد.
 
در این میان، جایگاه رفیع، مقدس و قابل احترام امام ابوحنیفه نیز در قلب میلیون ها پیرو مکتب فقهی او زنده و برازنده باقی خواهد ماند؛ اما طالبان نه از تفکر و تفقه و تدبیر و تقوای او نمایندگی می کنند و نه شایسته طرح ادعای امتثال و اتصال به او و افکار و آرا و دیدگاه های متمدنانه اش در حوزه فقاهت اسلام حنفی هستند.
 
امام ابوحنیفه یک فقیه بردبار، شکیبا، اهل تسامح و تساهل و حامی و مروج خردورزی در دین داری بود؛ ارزش هایی که طالبان به تمامی از آن تهی و بیگانه اند و چه بسا در نقطه مقابل آن قرار دارند.
 
از سوی دیگر، از امام ابوحنیفه در برخی منابع تاریخی به عنوان یکی از نخستین فقهای فارسی زبان در روزگاران نخستین تاریخ اسلام یاد می شود؛ اما طالبان، دشمن زبان فارسی اند و اصولا هدف آنها از تغییر نام چاریکار به ابوحنیفه نیز نه احترام به آن امام خردمند است و نه برکشیدن جایگاه و ارزش این شهر تاریخی و تمدنی؛ بلکه تلاشی ریاکارانه برای سوء استفاده از نام فقیه فارسی‌زبان علیه زبان فارسی است.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور