از جنگ در بهار تا جنگ با بهار

طالبان تعطیل رسمی روز اول سال نو خورشیدی را لغو کردند و اجازه برگزاری مراسم سالانه سنتی نوروز در مزار شریف را ندادند. این در حالی است که تعدادی از مقام‌های دولت پیشین و همچنین برخی از رهبران کشورهای مختلف پیام‌های نوروزی خود را نشر کردند و گزارش‌هایی از برگزاری جشن‌های نوروزی در برخی از نقاط کشور گزارش شد.
 
کارمندان دولتی به سر کار خود در ادارات رفتند و برای اولین‌بار در دهه‌های اخیر، روز اول ماه حمل تعطیل عمومی نبود.
 
همچنین برای اولین‌بار امسال مراسم صبح نوروز از جمله برافراشتن پرچمی موسوم به "جهنده بالا" در صحن بارگاه منسوب به حضرت علی در مزار شریف، برگزار نشد.
 
در کابل هم مراسمی در کارته سخی در غرب پایتخت، برگزار شد؛ اما نسبت به سال‌های گذشته شمار کمی در آن شرکت داشتند.
 
طالبان پیش از نوروز اعلام کردند که مانع مردم برای برگزاری جشن‌های نوروزی نمی‌شوند؛ اما حکومت برنامه تجلیل از نوروز را ندارد؛ چرا که "هر مراسمی که در اسلام نیست را ما تجلیل نمی‌کنیم".
 
اقدام طالبان اگرچه برخلاف انتظارات اولیه، چندان شدید و سختگیرانه نبود؛ زیرا مردم توانستند جشن های کوچکی را در گوشه و کنار کشور برگزار کنند و حتی در برخی ولایت ها مراسم سنتی «جهنده بالا» هم راه اندازی شد؛ اما بی تردید، این امر چیزی از نگرانی های گسترده درباره نگاه طالبان به نوروز و نبرد مبتنی بر نفرت و عصبیت آنها با بهار کم نمی کند.
 
مردم افغانستان بدون شک به خوبی به یاد دارند پیام های آکنده از خشم و نفرت و انتقام رهبران طالبان در ایام نوروز و اوایل بهار در سال های گذشته را که در آن بر ادامه جنگ و خشونت و کشتار و بمب گذاری های کنار جاده و... تاکید می کردند و نام عملیات خونین بهاری شان را اعلام می داشتند.
 
پس از آن پیام ها بود که هم در ایام برگزاری جشن های نوروزی و هم در طول فصل بهار که علی القاعده باید فصل شادی و نشاط و امید و تلاش مردم می بود، شهروندان غالبا شاهد افزایش حملات مرگبار طالبان، تشدید ناامنی، گسترش جنگ و خون ریزی و خشونت از سوی‌ آن گروه بودند و برای دادن قربانی های بیشتر و عزاداری از عزیزان شان آماده می شدند.
 
امسال اما وضعیت فرق کرده است. یعنی به جای ‌آنکه شاهد تشدید جنگ های خونین طالبان در بهار باشند، جنگ آنها با خود بهار را می بینند؛ جنگی که اگرچه به اندازه جنگ های بهاری طالبان، مرگبار و خونین نیست؛ اما درست به همان اندازه خطرناک است و در بلندمدت می تواند ضربه ای سهمگین، ویرانگر و جبران ناپذیر بر فرهنگ و تمدن و سنت های فرهنگی پرافتخار و ارزشمند این بوم و بر باشد.
 
جنگ با بهار که بازهم ریشه در تعصبات و تنگ اندیشی های قومی دارد؛ اما ذیل عنوان «شریعت» توجیه می شود، جنگی علیه یک فرهنگ و تمدن است و تاریخ و مفاخر تاریخی این سرزمین را نشانه گرفته است.
 
امسال اما مردم علیرغم ممنوعیت ها و محدودیت هایی که وجود داشت، نشان دادند که تسلیم نمی شوند و برای پیروزی در این جنگ در برابر هر نیرویی که قصد دستبرد به فرهنگ و تمدن شان را داشته باشد، ایستادگی می کنند.
 
در روزی که طالبان آن را تجلیل نکردند و حتی برای نشان دادن عمق کینه و نفرت و ضدیت شان با نوروز و بهار، از تعطیلی آن هم خودداری ورزیدند، مردم «جهنده بالا» برگزار کردند، لباس نو پوشیدند، به خانه های همدیگر سر زدند، به دشت و دمن رفتند و با آغوش باز و لبخند مهر و عشق، شمیم خوش بهار را پذیرا شدند و از این معجزه بزرگ حیات که پیام آور عشق و آشتی و زندگی و زایش نور و رویش روشنی است، نکوداشت به عمل آوردند.
 
این پیامی روشن و صریح به همه دشمنان نوروز و بهارستیزان بود؛ اینکه علیرغم سیطره سیاهی و گسترش ناامیدی و بی فرهنگی و هویت ستیزی، آنها تا آخرین رمق حیات، از ارزش های فرهنگی و دارایی های تمدنی شان صیانت و حفاظت خواهند کرد.
 
با اینهمه، اگر طالبان پایدار بمانند، بدون تردید در سال های آینده، دشمنی آنها با نوروز و جنگ شان با بهار، آشکارتر خواهد شد و در آن صورت، یک کارزار واقعی برای همه کسانی شروع می شود که نمی خواهند تسلیم شوند و فرهنگ و تمدن خود را در این نبرد ویرانگر از دست بدهند.
 
نرگس اعتماد - جمهور