طالبان به مثابه گروه حاکم که همه تریبون های دولتی را در اختیار دارند نیز باید به طور صریح به انتقادات بی پروای شیخ الحدیث عبدالرب رسول سیاف پاسخ دهند و اعلام کنند که موضع آنها درباره عملیات انتحاری چیست؟ مبانی فقهی و شرعی این عملیات چگونه است؟

عبدرب الرسول سیاف؛ رهبر جهادی، حملات انتحاری بر نمازگزاران شیعه را محکوم کرده و گفته‌است که این‌گونه حملات در اسلام جایز نیست. او از طالبان پرسیده آیا هنوز کمپ‌های انتحاری آن‌ها فعال است یا آن را بسته‌اند.
 
او در پیامی در صفحه فیسبوک خود نوشته‌است: «من چند سال پیش حکم شریعت در مورد انتحار و انفجار را مستند به آیات قرآن کریم و احادیث پیغمبر بیان کرده‌بودم. در همان وقت یک‌تعداد افراد و گروه‌ها که مصروف همین جنایت‌های زشت و ناروا بودند از جایزبودن این عمل زشت و ناروا دفاع نموده و به من بد و رد گفته و صدها دشنام به آدرس من می‌فرستادند.»
 
آقای سیاف گفته که «حال از آن‌ها (طالبان) می‌پرسم که فعلا نظرشان در مورد این جنایت‌ها چیست؟ آیا به فتوا و نظر قبلی خود پافشاری دارند یا فعلا نظرشان تغییر خورده؟»
 
او افزوده‌‌است که آیا نمی‌دانند که چرخاندن حکم شریعت براساس خواهشات نفسانی و مصالح شخصی و حرام را حلال و حلال را حرام دانستن، بزرگ‌ترین جنایت است که در حق اسلام صورت می‌گیرد؟
 
آنچه از سوی عبد رب الرسول سیاف درباره حملات انتحاری اخیر و چالش کلامی و فقهی او با طالبان مطرح شده کاملاً صریح، بی‌پرده و فاقد هرگونه تفسیر و تاویل است.
 
او مبانی شرعی و جواز فقهی عملیات انتحاری اخیر و نیز اعمال مشابه که در گذشته از سوی طالبان صورت می گرفت را بی پرده و بی پروا زیر سؤال برده و از طالبان پرسیده که آیا مواضع آنها درباره انتحار تغییر کرده است یا نه؟ آیا کمپ های انتحاری را تعطیل کرده اند یا همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند؟
 
آقای سیاف با شجاعت ابراز داشته که هم در گذشته و هم امروز، اعمال طالبان، داعش و هر نیروی دیگری را که برای رسیدن به مقاصد و اهداف شخصی و سیاسی یا ایدئولوژیک خود مبانی شریعت را تغییر می‌دهند و تفسیرهای من درآوردی و خودخواسته از منابع دینی ارائه می کنند محکوم کرده و در آینده هم محکوم خواهد کرد.
 
موضع گیری این عالم برجسته اهل سنت در شرایطی صورت می‌گیرد که طالبان اگرچه در واکنش های خود در قبال عملیات جنایتکارانه اخیر در قندوز و قندهار که به داعش داده شده این اقدامات را محکوم کردند؛ اما در عین حال هیچ ابراز نظر صریحی درباره مبانی فقهی و شرعی انتحار و کشتار مسلمانان در مسجد و هنگام نماز ابراز نداشته اند.
 
آنها در عین حال پس از رسیدن به قدرت اعلام نکرده اند که کشتار افراد بی گناه در عملیات انتحاری از نظر شرعی مجاز است یا خیر.
 
این در حالی است که عبدرب الرسول سیاف به عنوان شیخ الحدیث و عالم برجسته و تحصیلکرده اهل سنت معتقد است که هرگونه برداشت انحرافی از متون دینی برای توجیه و تجویز انتحار و کشتار افراد بی گناه، غیرنظامیان بی دفاع و مسلمانان در مساجد محکوم است و بدترین ظلم و جنایت در حق اسلام محسوب می‌شود.
 
به نظر می‌رسد که جامعه اهل سنت به ویژه علما و روحانیون باید موضع گیری این استاد برجسته علم حدیث را جدی بگیرند و درباره مبانی فقهی و مشروعیت دینی اعمال و رفتارهای داعش و همه کسانی که زیر نام داعش دست به جنایت و کشتار و ترور بی‌گناهان و غیرنظامیان می زنند تفکر تامل و بحث کنند.
 
علمای اهل سنت باید با استفاده از تریبون ‌های رسانه‌ای و بسترهای فضای مجازی به صراحت درباره شؤون و مبانی مشروعیت انتحار و کشتار مسلمانان موضع بگیرند و اعلام کنند که عوامل این جنایت ها بر بنیاد چه توجیهاتی مرتکب این اعمال می‌شوند و ادامه این رویکرد چه بلایی بر سر اسلام و به ویژه مکتب اهل سنت حنفی می آورد و چشم‌انداز دینداری و مسلمانی مردم افغانستان با توجه به سیطره نیروهای افراط گرا چگونه خواهد بود.
 
همانگونه که در بیانات آقای سیاف نیز تصریح شده است حلال را حرام و حرام را حلال دانستن بر اساس خواسته های شخصی و منافع سیاسی و گروهی سازمان‌ها و جریان‌های افراط گرا ظلمی بزرگ در حق اسلام است و می‌تواند به انحراف در دیانت اسلامی جامعه مسلمان افغانستان منجر شود.
 
بنابراین کشتار شیعیان و نمازگزاران بی دفاع در هنگام برپایی نماز در مسجد خانه خدا تنها جنایتی نیست که تروریست‌ها مرتکب می شوند آنها در عین حال تیشه به ریشه اسلام می‌زنند و مردم را از دین منحرف می‌کنند. آنها تفسیرها و روایت های خود را بر دین تحمیل می‌کنند و به این ترتیب از آن در راستای تحقق اهداف و مطامع شخصی، سازمانی، ایدئولوژیک، قومی و پیشبرد پروژه های حامیان شناخته شده خود بی رحمانه بهره می برند.
 
بنابراین موضع‌گیری صریح، بی‌پرده، مسئولانه و شجاعانه آقای سیاف به عنوان شیخ الحدیث و عالم معتبر و نامدار اهل سنت باید به مثابه یک هشدار تکان دهنده از سوی جامعه اهل سنت جدی گرفته شود و علما و روحانیون این فرقه مذهبی در شعاع این بیانات به مسئولیت تاریخی و تکلیف شرعی خود برای نجات اسلام از انحراف و آسیب های ویرانگر ناشی از غلبه گفتمان های افراطی عمل کنند و اجازه ندهند که مبانی شریعت در خدمت تحقق اهداف تروریستی گروه های مزدور، بی هویت و بی ریشه قرار بگیرد.
 
در این میان طالبان به مثابه گروه حاکم که همه تریبون های دولتی را در اختیار دارند نیز باید به طور صریح به انتقادات بی پروای شیخ الحدیث عبدالرب رسول سیاف پاسخ دهند و اعلام کنند که موضع آنها درباره عملیات انتحاری چیست؟ مبانی فقهی و شرعی این عملیات چگونه است؟ و چطور می توان با استفاده از عوامل انتحاری، نمازگزاران بی‌دفاع را در هنگام برپایی نماز روز جمعه و در خانه خدا بی رحمانه آماج قرار داد و ده‌ها نفر را کشت؟
 
از این منظر تنها تامین امنیت مدارس، مکاتب، مساجد، خیابان ها، آموزشگاه ها و مراکز تجمع و گردهمایی مردم، وظیفه نیروهای طالبان نیست. سران، رهبران، فقها و علمای طالبان باید از منظر فقهی و کلامی برای مبارزه با این موج کشتار و خشونت وارد عمل شوند و با استفاده از بلندگوهای رسانه‌ای به طور رسمی و بدون ابهام، درباره بهره برداری افراط‌ گرایان از دین موضع بگیرند و بگویند که انتحار در اسلام چه حکمی دارد و آنها عملیات انتحاری علیه مسلمانان را چگونه ارزیابی می‌کنند.
 
این بخشی از مسئولیت بزرگ علمای گروه طالبان است و اگر آنان همچنان به سکوت خود در این باره ادامه دهند این بدان معناست که تفسیر داعش از اسلام را پذیرفته اند و انتحار در مسجد علیه نمازگزاران مسلمان را مجاز می‌دانند.
 
از جانب دیگر اگر طالبان و رهبران آنها همچنان از مواجهه با چالش جدید شیخ الحدیث عبدالرب رسول سیاف امتناع و احتراز ورزند معنای آن این است که با تفسیرهای افراط گرایانه و انحرافی از اسلام موافق اند و به این ترتیب، جامعه اهل سنت افغانستان در برابر مسئولیتی سنگین و دشوار برای نجات دین و مذهب خویش قرار می گیرد. آنها باید سکوت خود درباره این دستبرد خطرناک به متون دینی و قرار دادن آن در خدمت منافع فردی و سازمانی گروه های تکفیری را بشکنند، شجاعانه وارد عمل شوند و اجازه ندهند که به تعبیر استاد سیاف این بزرگترین جنایت در حق اسلام همچنان ادامه پیدا کند.
 
محمدرضا امینی - جمهور