دانشگاه کابل و ضرورت انقلاب فرهنگی علیه افراط‌گرایی

سرور دانش؛ معاون دوم ریاست جمهوری درباره پیامدهای رشد افراط‌گرایی در نهادهای علمی کشور هشدار داده و تاکید کرده که افراط‌گرایی در دانشگاه‌ها، افغانستان را به بحران می‌برد.

معاون دوم ریاست جمهوری گفت:"در پوهنتون اگر به جای علم و تحقیق، جهت گیری های سیاسی و گروهی و رویکردهای افراطی و ایدئولوژی های تندروانه جایگزین شود، کشور ما یکبار دیگر به سمت انحراف و بحران کشانده خواهد شد."

آقای دانش تاکید کرد: "من از همه استادان عالیقدر پوهنتون‌ها مخصوصا پوهنزی های شرعیات و همچنین از علمای دین شناس و دینمدار کشور می‌خواهم که با دلیل و منطق در مقابل جریان های افراطی بایستند و اجازه ندهند که جوانان پاکدل و مؤمن ما شکار افکار انحرافی و تباه کن آنان شوند."

این گفته‌ها در حالی مطرح می‌شود که تنها در دو هفته گذشته، ریاست عمومی امنیت ملی، سه استاد دانشکده شرعیات دانشگاه کابل را به اتهام ترویج افراط گرایی و حتی همکاری با داعش بازداشت کرده است.
 
تأکید آقای دانش، یکبار دیگر نشان می دهد که خطر رشد و توسعه افراط گرایی در عالی ترین و معتبرترین مرکز علمی و آکادمیک افغانستان جدی است و پروژه مخوف وهابیت و ایدئولوژي مرگبار افراط گرایان، روز به روز در زیر پوست مهم ترین مرجع علمی و دانشگاهی کشور، ریشه می دواند و قدرت می گیرد.
 
این مهم اما پیش از آنکه بیانگر قدرت غیرقابل کتمان عوامل پشت پرده و عملگرایی فعالانه اتاق های فکر افراط گرایی و تروریزم در داخل و بیرون از افغانستان باشد، نشان دهنده ضعف و فترت و فرسودگی نهادهای علمی کشور و شکست شرم آور سیستم تحصیلات عالی در افغانستان است.
 
باید اذعان کرد که فضای فاسد و راکد و ارتجاعی و قومیت زده و سرشار از سیاست زدگی و عصبیت های منحط قومی و مذهبی حاکم بر دانشگاه کابل و سایر مراکز بزرگ علمی دولتی، زمینه را برای رشد افراط گرایی و توسعه تروریزم فرهنگی در این مراکز، هموار کرده است.
 
وزارت تحصیلات عالی و ریاست دانشگاه کابل، پیش و بیش از اتاق های فکری وهابیت و مثلث سیاه تکفیر و ترور و تفرقه در پدید آمدن این وضعیت هول انگیز و خوفناک، نقش و سهم دارند و مسؤول اند.
 
دانشگاهی که در آن، نقدهای عریان و عصیانگرانه و بی رحمانه مسایل روز، گفتمان های غالب و نظام های فکری و عقیدتی مستقر و مسلط، یک تابوی ممنوعه باشد؛ زیرا خطر درگیری و اعتصاب و شورش و عصیان را در پی دارد، دانشگاهی که در آن، دغدغه های بزرگ و پرسش های بنیادین نسل نو افغانستان، هیچ زمینه ای برای طرح و تبیین نداشته باشد، دانشگاهی که سیستم آموزشی آن همچنان از متدهای کهنه و فرسوده زمان سلطه روس ها و رژیم های کمونیستی، پیروی می کند، دانشگاهی که استادان فرهیخته و تحصیلکرده و باسواد و جهاندیده و غیرمتعصب به دلایل شرم آوری مانند تعلقات قومی و مواضع انتقادی در برابر دستگاه های دولتی، امکان حضور و فعالیت در آن را نداشته باشند، دانشگاهی که هنوزهم دانشجویان آن از تبعیض و بی عدالتی قومی شکایت دارند و دانشگاهی که در آن، دختری محروم از یک خانواده فقیر به دلیل جهل و تعصب یک استاد بیسواد، مجبور به خودکشی می شود، نمی تواند بستری امن و مطمئن برای ظهور اندیشه های تازه و بروز یک انقلاب قدرتمند علمی و فرهنگی در برابر مسایل نوپدید دنیای اسلام و جامعه انسانی از جمله افراط گرایی و تکفیر و ترور و پروژه استعماری وهابیت باشد.
 
مبارزه با افراط گرایی از طریق تمهیدات امنیتی مانند بازداشت استادان و دانشجویان مبلغ تروریزم و اشاعه دهنده اندیشه های تروریستی و افراط گرایانه، لازم است؛ اما کافی نیست. فراتر از آن، دانشگاه کابل، نیاز به یک انقلاب عظیم و قدرتمند فرهنگی دارد؛ انقلابی که بتواند با وهابیت و افراط گرایی و تروریزم تکفیری با ابزارهای علمی و فرهنگی، مبارزه کند و با بازکردن راه برای ورود اندیشه های جدید و طرح پرسش ها و دغدغه های جدید نسل امروز، در برابر گفتمان افراط و تکفیری گری و ترور و تفرقه، گفتمان های بدیل و جایگزین ارائه کند.
 
این مهم از طریق سخنرانی های مناسبتی و ابراز مواضع رسانه ای، به دست نمی آید؛ بلکه دولت باید با گماشتن مدیرانی شایسته و کارآمد و دلسوز و دردمند و آگاه به مسایل زمان در سمت های مهمی مانند وزارت تحصیلات عالی و ریاست دانشگاه کابل، زمینه را برای طرح یک راهبرد بلندمدت به منظور راه اندازی یک انقلاب علمی و فرهنگی بزرگ در سیستم تحصیلات عالی افغانستان فراهم کند.
 
علی موسوی - جمهور