مذاکره مستقیم یا بلوف؟ روایت متضاد ترامپ و ایران در آستانه «نشست حساس»

به گزارش خبرگزاری جمهور، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا، در روز ۷ آپریل ۲۰۲۵ در مصاحبه‌ای با شبکه NBC اعلام کرد که مذاکرات مستقیم بین مقامات امریکایی و ایرانی آغاز شده و قرار است تا روز شنبه (۱۲ آوریل ۲۰۲۵) ادامه یابد و به سطح بالاتری با حضور مقامات ارشد برسد. 

 

ترامپ همچنین مدعی شده که اگر ایران به توافق هسته‌ای تن ندهد، با عواقب شدیدی از جمله احتمال حمله نظامی مواجه خواهد شد. او همچنین از گزینه اعمال تعرفه‌های ثانویه علیه تهران سخن گفته است.

 

با این حال، مقامات ایرانی بارها تأکید کرده‌اند که مذاکره مستقیم با امریکا را رد می‌کنند و تنها به مذاکرات غیرمستقیم تمایل دارند. به عنوان مثال، عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در اظهاراتی اعلام کرده که ایران تحت فشار وارد مذاکره مستقیم نخواهد شد و پنجره دیپلماسی فقط به صورت غیرمستقیم باز است. این موضع با اظهارات پیشین رهبر جمهوری اسلامی ایران، آیت‌الله خامنه‌ای، هم‌خوانی دارد که گفته بود، مذاکره با امریکا غیرعاقلانه و بی‌نتیجه است. 

 

سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران، بارها تأکید کرده که ایران به دلیل سیاست‌های کلان خودش، به‌ویژه تحت فشار حداکثری و تهدیدات امریکا، مذاکره مستقیم را رد می‌کند. از نظر ایران، مذاکره غیرمستقیم از طریق واسطه‌هایی مانند عمان یا قطر، هم سابقه دارد (مثل مذاکرات دوران اوباما یا بایدن) و هم به تهران اجازه می‌دهد بدون عقب‌نشینی آشکار از مواضعش، دیپلماسی خود را به پیش ببرد. 

 

از سوی دیگر، گزارش‌هایی از رسانه‌هایی مانند وال‌استریت ژورنال به نقل از منابع اروپایی و اسرائیلی حکایت از آن دارد که انتظار می‌رود گفت‌وگوهای امریکا و ایران در آخر هفته (۱۲ آپریل) برگزار شود. 

 

با این وجود، تناقض میان ادعاهای ترامپ و مواضع شفاف ایران، تردیدهایی را درباره صحت اظهارات او ایجاد کرده است. برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که این اظهارات ممکن است بیشتر با اهداف سیاسی داخلی امریکا مرتبط باشد.

 

این تناقض یا به تفاوت در تعریف "مستقیم" و "غیرمستقیم" برمی‌گردد، یا به بازی سیاسی دو طرف برای مدیریت افکار عمومی. از هر روی، احتمال آن زیاد است که مذاکرات واقعاً غیرمستقیم باشد (مثل چیزی که عراقچی گفته است)، ولی برای فشار یا بزرگ‌نمایی، آن را مستقیم جلوه بدهد. 

 

در مجموع، تا این لحظه (۸ آپریل ۲۰۲۵)، اطلاعات قطعی درباره شروع واقعی مذاکرات مستقیم وجود ندارد و باید منتظر جزئیات بیشتر از نشست احتمالی روز شنبه باشیم.

 

خبرگزاری جمهور- امور بین الملل