افزایش بی‌سابقه قیمت مواد خوراکی در بازارهای افغانستان/سفره‌هایی که روز به روز کوچک‌تر می‌شوند

با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، قیمت مواد خوراکی در بازارهای کشور به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته، امریکه توان خرید شهروندان را به شدت پایین آورده و زندگی را برای قشر فقیر جامعه سخت‌تر کرده است.

به گزارش خبرگزاری جمهور؛ براساس گزارش‌ها، تنها در دو سه روز گذشته، قیمت مواد خوراکی با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، 20 تا 30 درصد افزایش یافته است.

دلیل افزایش یکباره قیمت مواد خوراکی در بازارهای کشور چیست؟ سودجویی تاجران و احتکار یا بی‌کفایتی دولت و نبود نظارت از بازار؟

احمد فیض یکی از فروشندگان مواد خوارکی در ناحیه سوم شهر کابل در مصاحبه با خبرگزاری جمهور تایید کرد که قیمت سبزیجات همزمان با آغاز ماه رمضان دو برابر شده و در قیمت مواد خوراکی نیز تغیراتی آمده است.

وی به شکل نمونه از افزایش قیمت خرما در بازار کابل یاد کرد و گفت:" یک "کارتن خرما" که چند روز قبل 70 افغانی به فروش می‌رسید هم اکنون 120 تا 150 افغانی در دکاکین به فروش می‌رسد که افزایش دو برابر را نشان می‌دهد."

شماری از فروشندگان مواد خوراکی؛ افزایش قیمت دالر در بازارهای جهانی، قاچاق دالر به کشورهای همسایه که باعث افزایش قیمت دالر در بازار افغانستان شده است، مسدود شدن گاه و ناگاه راه‌های مواصلاتی پاکستان و احتکار برخی تاجران را عوامل افزایش قیمت‌ها در ماه رمضان می‌خوانند.

حاجی ظاهر یکی دیگر از فروشندگان مواد خوراکی در ناحیه سوم، در این باره گفت هرازگاهی قیمت دالر افزایش می‌یابد که بر قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد، همزمان با آغاز ماه رمضان قیمت دالر نیز مقداری افزایش یافته است.

وی که مدعی شد او در قیمت‌ها تغییری نیاورده گفت:" شماری از تاجران و فروشندگان مواد خوراکه وقتی ببینند عرضه این مواد بالا رفته است دست به احتکار زده و در قیمت‌ها نیز تفاوت وضع می‌کنند."

 او احتکار مواد خوراکی از سوی تاجران در ماه مبارک رمضان را "فقدان دلسوزی تاجران به ملت" خواند.

صبغت‌الله،  یکی از باشندگان شهر کابل گفت که تاجران سودجو و غیردلسوز به ملت در ماه رمضان قیمت‌ها را افزایش می‌دهند که این مساله باعث خشم شهروندان گردیده است.

در همین حال اتاق تجارت افغانستان نیز افزایش ناگهانی قیمت مواد خوراکی در ماه رمضان را طبیعی ندانسته، دست احتکارگران و فروشندگان مواد خوراکی در سطوح متوسط و پایین را در این امر دخیل می‌داند.

خان جان الکوزی معاون اتاق تجارت به خبرگزاری جمهور گفت:" متاسفانه همه ساله در ماه رمضان، در قیمت مواد خوارکه افزایش می‌آید که بلند رفتن تقاضا و کم شدن عرضه باعث این کار می‌شود."

آقای الکوزی افزود که تاجران در سطح کلان، قیمت‌ها را پس از تعهدشان با اتاق تجارت افزایش نداده‌اند اما در سطح محلات با بلند رفتن تقاضای مواد خوراکی برخی فروشندگان این مواد که بعضا احتکار نیز کرده‌اند، قیمت‌ها را افزایش داده‌اند.

وی، مسدود بودن چند روزه شاهراه کابل- جلال آباد در منطقه ماهی‌پر، راه بندان‌های اخیر و ویرانی پل کمپنی که عبور موترهای باربری را در شهرکابل بطی کرده، اخاذی‌ها و افزایش تعرفه‌های کمرگی را از دیگر عواملی خواند که اخیرا روی قیمت‌ها تاثیر گذاشته است.

آقای الکوزی تاکید کرد که با وجود تصویب قوانین حمایت از حقوق مستهلکین، منع احتکار و استندرد قیمت‌ها، میکانیزم اجرایی برای نظارت از تطبیق این قوانین در بازار ایجاد نشده است.

معاون اتاق تجارت خاطر نشان کرد که پس از افزایش قیمت‌ها، این اتاق در همکاری با حکومت برای کنترل قیمت‌ها و منع احتکار مواد خوراکی در ماه رمضان دست به کار شده است.

گفتنی است که هر ساله همزمان با آغاز ماه رمضان قیمت مواد خوراکی افزایش می‌یابد، هرچند ادعا می‌شود تفاوت در قیمت‌ها در بازار آزاد که افغانستان هم اکنون ازآن پیروی می‌کند طبیعی است، اما شهروندان، سوء نیت برخی تاجران و سودجویی بی رویه آنان را در افزایش ناگهانی قیمت‌ها دخیل می‌دانند. آنان خواهان نظارت دولت ازعملکرد تاجران هستند.

قیمت مواد خوراکی در بازارهای کشور در حالی به یکبارگی بالا می‌رود که براساس آخرین آمارها، هم اکنون بیش از نصف از نفوس افغانستان (51 درصد) با فقر همه جانبه دست و پنجه نرم می‌کنند.

عبدالجلیل سروش- خبرگزاری جمهور