سیداکبرآغا: تأثیر اجرای حدود اسلامی بیشتر از آن است که حکومت ده هزار نفر را زندانی کند. اگر یک نفر به فعل زنا، دُره زده شود، زنا گم می شود. اگر یک نفر قصاص شود، قتل از بین میرود...

 
مولوی سیداکبرآغا رییس شورای راه نجات افغانستان؛ در زمان حکومت امارت اسلامی طالبان به حیث وزیر عدلیه، والی ارزگان و عضو شورای رهبری گروه طالبان ایفای وظیفه می کرد.
رهبران رژیم طالبان پس از حمله نظامی امریکا و متحدان اش در سال 2001 فراری شدند اما مولوی سید اکبرآغا نظام سیاسی افغانستان را پذیرفت و بگونه رسمی مصروف فعالیتهای سیاسی می باشد.
وی همواره از چگونگی پیشبرد روند صلح افغانستان انتقاد می کند، او عامل جنگ افغانستان را خارجی ها میداند و به شدت مخالف حضور آن ها در کشور است؛ از سوی دیگر، او مخالف نحوه حکومتداری در کشور است.
 
جناب مولوی صاحب! تشکر که فرصت مصاحبه با خبرگزاری جمهور را دادید؛ در مورد طرح پیشنهادی صلح حکومت افغانستان می پرسم، این طرح آیا موفق خواهد شد که طالبان را به میز مذاکره بکشاند؟
تشکر! صلح از سابق در افغانستان آرزوی ما و شما بوده اما حالا این آرزو در بین مردم بسیار کمرنگ شده است. صلحی که طرف آن خارجی ها باشد، کشور توسط خارجی ها اشغال شده باشد، آوردن چنین صلحی مشکل است.

حکومت صلحی میخواهد که طالبان بیاید و این به فایده حکومت باشد اما طالبان که میخواهند که خارجی ها بیرون شوند. طالبان از روزهای اول هم حضور خارجی ها را قبول نکردند، طالبان در برابر انگریزان (انگلستان) و کمونیزم مبارزه کردند. به همین خاطر است که حضور خارجی ها سبب شده که مردم از صلح دلسرد شوند. عامل جنگ در افغانستان به فکر مردم افغانستان، خارجی ها است؛ عوامل دیگری نیز هست که از حضور خارجی ها نشئت میگیرد. فکر میکنم که رییس جمهور در این مورد هیچ اشاره نکرده است که عامل جنگ، خارجی ها است.

طالبان تقاضا دارند و ملت افغانستان هم میخواهند که جدول زمانی خروج نیروهای خارجی مشخص و تعیین شود. این مسئله در سیاست حکومت، بسیار گنگ است و معلومات نداده است. به همین خاطر است که طالبان در برابر طرح صلح حکومت جواب نداده است.
البته رییس جمهور محمداشرف غنی گفته و در دوره حامد کرزی هم چندین بار گفته شده است که خارجی ها میروند یا نمی روند، جنگ در افغانستان به واسطه خارجی ها شروع شده است.
 
دیدگاه طالبان این است که در طرح صلح، باید جدول زمانی بیرون شدن نیروهای خارجی مشخص شود و بعد از آن به میز مذاکره حاضر می شوند، درست است؟
طالبان همیشه می گویند که اگر خارجی ها باشند، صلح نمی کنند. البته یک تغییر در فکر طالبان آمده بود که قبلا گفته بودند خارجی ها باشند اما حالا طالبان گفته اند که خارجی ها زمانبندی خروج خود را تعیین کنند بعد صلح می کنیم. طالبان نمیخواهند که خارجی ها باشند، وقتی جدول زمانی مشخص نباشد، صلح نمی کنند.
 
دیده می شود که پس از ارائه طرح پیشنهادی صلح از سوی حکومت، ظاهرا دو دستگی را در میان طالبان به وجود آورده است، بخشی از طالبان پذیرفته اند؛ شما چی فکر می کنید که آیا این طرح سبب تغییر در افکار طالبان خواهد شد؟
فکر نمیکنم که طرح صلح حکومت افغانستان، در بین طالبان دو دستگی ایجاد کرده باشد؛ طالبان جواب نمی دهند تا زمانی که واضح نشود که خارجی ها چی زمانی از افغانستان بیرون می شوند، یا که باقی می مانند. اگر جدول زمانی خروج نیروهای خارجی مشخص شود، فکر میکنم که طالبان حاضر می شوند و صلح می آید، صلح با حضور خارجی ها تامین نمی شود.
 
نشست های بین المللی که پیرامون صلح افغانستان برگزار می شود، چقدر به روند صلح کمک خواهد کرد؟
هیچ کمک نمی کند. این نشست های بین المللی چه در افغانستان برگزار شود، یا در کشورهای دیگر، فقط یکجانبه و کمپاینی به نفع کشورها است. این نشست ها که یکطرفه بوده است، هیچ فایده نمی کند. جلسه ای فایده می کند که هر دو طرف حضور داشته باشند، حق و ناحق در نشست ها مطرح باشد، جلسه هایی که یکطرفه باشد کمپاین کشورها است.
 
آیا شما نشست علمای کشورهای اسلامی که به میزبانی کشور اندونیزیا برگزار می شود را یک کمپاین حساب می کنید؟
فکر میکنم که طالبان مخالفت کرده اند و آنها از کشور اندونیزیا انتقاد کرده که نشود آن کشور، یک فتوا برعلیه طالبان صادر کند. بعد از آن اندونیزیا اعلام کرده که برگزاری این نشست به تعویق انداخته شود و با طالبان به تفاهم برسد، باید به طالبان اطمینان داده شود که این جلسه به ضرر طالبان نیست. باید جلسه ای باشد که به میل و با تفاهم طالبان برگزار شود.
 
فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان گفته که فشارهای نظامی بالای طالبان و فشارهای سیاسی بالای پاکستان زیاد می شود. این امر منجر به صلح می شود یا تشدید جنگ؟
خارجی ها، فشارهای نظامی و سیاسی خود را بالای طالبان زیاد کرده است. حالا نیروهای خارجی به پانزده هزار می رسد. فراموش نکنیم که یک وقتی بیشتر از صد هزار نیرو بود. فشارها هم همان وقت بالای طالبان زیاد بود اما هیچ فایده نکرده است. حالا فکر میکنم که فایده نخواهد کرد.

فشارها بر سر طالبان نیست بلکه بر سر ملت افغانستان است. هرجایی که بمباران می شود، ملت ما کشته می شوند، در قندوز دیدیم که یک طالب از بین نرفت، بلکه مردم از بین رفتند. چه فایده؟
من فکر میکنم، همان فشارها بر سر طالب نیست. این فشارها تاوان زیادی را به خارجی ها وارد می کند. ملت عقده میگیرد و در مقابل خارجی ها می جنگند.
 
در مورد منابع مالی طالبان می پرسم، طالبان از سوی پاکستان تمویل می شوند؟
من خبر هستم که طالبان از بازرگانان افغان، انرژی برق، تلفن ها و... محصول (مالیات) میگیرند. طالبان خود مستغنی هستند، از کشورها تمویل نمی شوند. کالاهای وارداتی به کشور از هر تجار، محصول میگیرند. خود بازرگانان به طالبان محصول پرداخت می کنند، البته حکومت هم میگیرد، محصولی که حکومت میگیرد، سبب فساد اداری گسترده شده است. در زمان طالبان یک مسئله وجود داشت که هیچ کسی جرأت فساد را نداشت، رشوه و این مسایل اصلا نبود.

فکر نمیکنم که طالبان از سوی پاکستان چیزی بگیرد، یا پاکستان چیزی بدهد، طالبان خودش مستغنی است و با اخذ محصولات، حمایت مالی می شوند. از شبکه های تلفن ها ماهانه مالیه میگیرند، از گمرکات و یاهم از بازرگانان محصول میگیرند.
 
به نظر شما آیا این کار طالبان درست است؟
ما می گوییم که جنگ به ضرر افغانستان است؛ باید صلح بیاید، افغانستان با صلح آباد می شود. در جنگ هرکسی متضرر می شود، هم حکومت، هم مردم افغانستان. هر بخش کشور از موجودیت جنگ متضرر می شود. رشوه و فساد اداری زیاد شده است، ادارات حکومت به غیر از فساد چیز دیگری ندارد، اگر صلح بیاید، مجبوریت از بین می رود، جنگ عامل ضرر است، در جنگ هر کسی متضرر می شود.
 
آیا طالبان اکنون هم به دنبال احیای امارت اسلامی در افغانستان هستند؟
فکر نمیکنم که طالبان، مطلق امارت اسلامی بخواهند، بلکه خواست مهم شان این است که خارجی ها از افغانستان خارج شوند. طالبان یک نظام میخواهند که نظام جمهوریت مبتنی بر اسلام باشد. فکر میکنم که جمهوریت باشد بهتر است و در این نظام، حدود طبق شریعت اسلامی جاری شود.

حالا شرایط طوری شده است که خرابی به اوج رسیده است. اگر حدود جاری نشود، فکر نمیکنم که در افغانستان امنیت بیاید و فسق، فساد و فجور از بین برود. این ها با یک چیز از بین میرود که حدود اسلامی جاری شود. مثلا اگر کسی دزدی می کند، دستش قطع شود.

تأثیر اجرای حدود اسلامی بیشتر از آن است که حکومت ده هزار نفر را زندانی کند. اگر یک نفر به فعل زنا، دُره زده شود، زنا گم می شود. اگر یک نفر قصاص شود، قتل از بین میرود، این چیزهایی است که طالبان میخواهند. در غیر آن، حالت کنونی خرابتر خواهد شد.
 
طالبان چقدر به پروسه سیاسی باورمند هستند؟
فکر میکنم که پروسه سیاسی باید در چوکات اسلامی باشد. ملت ما و شما ملت اسلامی است. طالبان هم می گویند که سیاست در چوکات اسلامی فرض است و طالبان به پروسه سیاسی مطابق به شریعت اسلامی باور دارند.
 
شما در انتخابات شرکت می کنید؟
من هیچ وقت شرکت نکرده ام و شرکت نمی کنم.
 
چرا شرکت نمی کنید؟
من می گویم که انتخابات باید شفاف باشد. شفافیت انتخابات افغانستان به صلح تعلق دارد. اگر صلح باشد، هرکسی در انتخابات سهم میگیرد. آمارهای سابقه ای که از نفوس افغانستان داریم جمعیت افغانستان 35 الی 36 میلیون است، حالا از صد میلیون هم زیاد شده است! اگر زیاد نیست، صد میلیون خو است. مثلا ما در خانه خود 45 نفر هستیم، هر خانه افغان همین رقم است که تعداد آنها زیاد است. به همین خاطر، 5 لک نفر یا یک میلیون نفر در انتخابات سهم میگیرند، این تعداد نمایندگی از مردم نمی کند. اگر نمایندگی هم کند، حالت در کشور تغییر نمی کند. به همین خاطر است که سهم نمیگیرم.
 اگر صلح بیاید، انتخابات شفاف برگزار می شود، همان وقت حاضر هستیم که در انتخابات سهم بگیریم.
 
گروه طالبان، انتخاباتی که قرار است برگزار شود، رد کرده و از مردم خواسته شرکت نکنند. تازه ترین مورد اقدام طالبان را مشاهده کردیم که کارمندان ثبت رای دهی را ربودند، مخالفت طالبان با انتخابات، چقدر چالش برانگیز خواهد بود؟
انتخابات اگر شفاف باشد، بازهم به چالش می رود. فقط مراکز شهرها به دست دولت است، دیگر مناطق به دست طالبان است. کمیسیون انتخابات نمی تواند انتخابات را برگزار کند، نبود شفافیت در انتخابات سبب فساد اداری، جنگ و جدل می شود، صلح که نباشد انتخابات بی فایده است و برگزاری آن هیچ فایده نمی کند.
 
گفتگو از وحیدفرزان – خبرگزاری جمهور