زمینه ها و اهداف حملات انتحاری

تروریست ها برای ارعاب و رسیدن به هدف، وسایل و روش های مختلف را بکار می گیرند. حملات انتحاری یکی از روشهای مهم آنهاست و با این کارشان  وحشت را در جامعه مستولی نموده است⁽¹⁾.
حملات انتحاری در تعریف ساده نوعی خودکشی به قصد دیگرکشی می باشد⁽²⁾. فرد انتحاری تصمیم دارد با کشتن خود دیگران را نیز بکشد. برای فهم بیشتر این پدیده پیشینه آن را مطالعه می نمایم.
 
پیشینه حملات انتحاری:
عده ای گمان می برند مرحله شکل گیری حملات انتحاری به پانزده یا بیست سال پیش بر می گردد اما آغاز حملات انتحاری با کمی تفاوت، در جریان جنگ جهانی اول  -یک قرن قبل- ارتباط می گیرد.
برای اولین بار حملات انتحاری، توسط سگ های آموزش دیده در جنگ جهانی اول  بمیان آمد. به سگ های  گرسنه حامل بمب می آموختند که برای پیدان کردن غذا باید زیر تانک بروند.⁽³⁾

اما اولین حملات انتحاری انسان از نوع امروزی، "کامیکازی- 神風"یا حملات انتحاری جاپانی می باشد. خلبانان کامیکازی قصداً تلاش می کردند هواپیمای مملو از مواد منفجره و یا مخازن پر از سوخت را به کشتی های جنگی بکوبند طوری که بعدها هواپیماهای تک سرنشین، مخصوص حملات کامیکازی تولید و دهها خلبان برای حملات کامیکازی آماده بودند. بطور نمونه در 21 اکتبر 1944 در جریان جنگ جهانی دوم یک هواپیمای جاپانی که مقدار زیادی مواد منفجره در بدنه آن جاسازی شده بود در خلیج " لی تی" واقع در مجمع الجزایر فیلیپین خود را به کشتی جنگی استرالیایی به نام " استرالیا" کوبید و آن را از کار انداخت. در این حمله انتحاری فرمانده کشتی با سی تن از افسران و ملوانان کشتی از بین رفتند.⁽⁴⁾
 
چه چیزی فرد را برای انتحاری آماده می کند؟
عوامل متعددی می تواند فرد را به  عمل انتحاری تحریک، تشویق و تطمیع نماید. اما ایدئولوژی مهمترین عاملی است که فرد را برای انجام عمل انتحاری آماده می سازد. ایدئولوژی به بیان ساده سیستمی از ایده ها و قضاوت ها بوده و با منافع شخصی و جمعی افراد در ارتباط می باشد. ایدئولوژی افراد متفاوت و پیچیده است و آبشخور ایدئولوژی ممکن است دین، مذهب، ناسیونالیسم (ملی گرایی) و غیره باشد.

ایدئولوژی دینی و ملی گرایی در حملات انتحاری بیشترین مؤثریت را نسبت ایدئولوژی های دیگر دارد.

ایدئولوژی ناسیونالیسم: گونه ای احساس وفاداری به ملت خاصی را ملی گرایی گویند.
حملات انتحاری ناشی از این ایدئولوژی در جهان کمتر اتفاق افتاده حملات انتحاری کامیکازی نمونه آن است. حملات کامیکازی برگرفته شده از روایات میهنی جاپانی است. طبق روایات جاپانی، هنگامی که مغول ها دوبار در سال های 1274 و 1281 میلادی به جزیره های جنوب غربی جاپان حمله کردند، طوفان شدیدی درگرفت و باعث شکست آنان در هردو تهاجم شد. کامیکازی کهبه معنای "باد الهی" است از آن زمان رواج یافت. خلبانان کامیکازی با الهام از این روایات خودشان را باد الهی میدانستند و کشتی های جنگی متفقین را مغولان فرض می کردند.⁽⁵⁾
 
ایدئولوژی دینی: انجام دهنده حملات انتحاری و حامیان شان عمل خود را به دین نسبت می دهد. این ایدئولوژی را گروههای تکفیری و افراطی به دین اسلام نسبت می دهند؛ با این تفاوت کهعمل انتحاری را بنام های استشهادی و فدایی می نامند تا به آن جنبه مشروعیت دهند و اذهان عامه را به نفع اهداف خود جلب نمایند. در حقیقت این ایدئولوژی مشتق شده حملات کامیکازی بوده و بزرگترین حمله انتحاری ناشی از ایدئولوژی دینی، حمله انتحاری 11 سپتامبر 2001 میلادیبر برج های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک که توسط القاعده صورت گرفت می باشد.⁽⁶⁾ 

کشورهای خاورمیانه، افغانستان، عراق، پاکستان بیشترگرفتار این ایدئولوژی گردیده و معلوم نیست این پدیده تا کدام زمان ادامه خواهد داشت. علما و مراجع رسمی دین اسلام بارها اعلام نموده اند که حملات انتحاری ربطی به دین اسلام ندارد. حمله انتحاری تحت هر نام – فدایی ،استشهادی- صورت گیرد حمله را مشروع نمی کند و این حملات بخاطر سوء استفاده از احساسات دینی مردم و با اهداف سیاسی انجام می شود نه بخاطر دفاع از وطن و دین، زیرا حملات انتحاری نوعی دخالت  در کار خداوند (ج) است و انسان حق ندارد حیات خود را به دست خویش بستاند چون حیات فرد بطور عاریت از طرف خداوند اعطاء شده  و تنها صاحب آن می تواند در آن تصرف نماید.⁽⁷⁾
 
 
مآخذ و منابع:

1. تودنهوفر، یورگن(مترجمان زهرا معی الدینی و علی عبدالهی) ؛ ده روز با داعش، انتشارات کلوله پشتی، تهران، 1394.
   ویکی پدیا،دانشنامه آزاد.
   اولین "انتحاری" تاریخ + عکس ، کد خبر: 25013 ؛ خبرگزاری ریشه
   تاریخچه حملات انتحاری در جهان. مجله تبسم
   پیشین ، مجله تبسم.
   حمله انتحاری؛ دانشنامه آریانا
   مطیع، قریب الله؛ عملیات انتحاری در اسلام، سایت المفلحون

 

 
نویسنده: رجب صفایی/ ارسالی به خبرگزاری جمهور