افغانستان و پاکستان؛ گفتگوی دولت- دولت کلید می‌خورد
پنجشنبه ۱۶ حمل ۱۳۹۷ ساعت ۲۳:۱۷
آیا اهداف و نیات پاکستانی ها نیز مانند حرف های زیبایی که می زنند، صادقانه و خیرخواهانه و در جهت صلاح و بهبود روابط دو کشور است؟
مقام‌های حکومت افغانستان می‌گویند که شاهد خاقان عباسی؛ نخست‌وزیر پاکستان به دعوت اشرف‌غنی، روز جمعه برای یک روز، به کابل سفر می‌کند.
معاون سخنگوی ریاست اجرائی گفته است مذاکراتی که فردا میان مقام‌های افغان و پاکستانی صورت می‌گیرد، حکومت افغانستان آن را به عنوان "نخستین مذاکرات دولت با دولت" می‌داند. وی گفت:"ما این سفر را نخستین جلسۀ آغاز مذاکرات رسمی به سطح دولت با پاکستان می‌دانیم. در این مذاکرات به شمول صلح و امنیت افغانستان، مبارزه با تروریزم و استفاده از فرصت‌های اقتصادی مشترک میان افغانستان و پاکستان بحث می‌شود".
جاوید فیصل گفت که هدف آنان از این مذاکرات، رسیدن به نتیجه مطلوب، ایجاد فضای اعتماد و همکاری مشترک میان دو کشور است.
معاون سخنگوی ریاست اجرائی افزود که هدف مذاکرات بهبود روابط و ایجاد فضای همکاری است.
به نظر می رسد که کابل همانند همیشه نسبت به نتایج و پیامدهای سفر بلندپایه ترین مقام اجرایی پاکستان به افغانستان، عمیقا خوشبین است و انتظار دارد که این بار، راه هایی که پیش از این از مسیرهای متفاوت و مختلف دیگر برای بهبود و توسعه روابط تیره و پرتنش دو همسایه پیموده شده، از طریق گفتگوی دولت- دولت در سطح سران، نتیجه بخش واقع شود و پاکستان در یک رویکرد صادقانه، به روند صلح و ثبات در افغانستان کمک کند و جریان های تروریستی مورد حمایت خود را بر سر میز مذاکرات صلح با کابل، حاضر نماید؛ اما آیا اهداف و نیات پاکستانی ها نیز مانند حرف های زیبایی که می زنند، صادقانه و خیرخواهانه و در جهت صلاح و بهبود روابط دو کشور است؟
این همان پرسشی است که پیش از این بارها از سوی آگاهان، مطرح شده و پاسخ منفی دریافت کرده است؛ زیرا پاکستان برخلاف حرف های خوبی که مطرح می کند، عملکرد خوبی از خود به نمایش نمی گذارد.
پاکستان در برابر افغانستان و در برخورد با قضایای این کشور، صادق نیست؛ زیرا از تروریزم، حمایت می کند و در این راه از تمامی امکانات و ظرفیت هایش –از مدارس مذهبی تا توان استخباراتی، قدرت نظامی، نفوذ اجتماعی و پایگاه های توجیه گر و مشروعیت بخش تبلیغات مذهبی خود - استفاده می کند، از مهاجران افغانستان، استفاده ابزاری می کند و در تنش با کابل، مهاجران را مورد اذیت و آزار قرار می دهد، مرزهایش را برخلاف تمامی قراردادهای دوجانبه به روی افغانستان می بندد، تاجران افغان را تحت شدیدترین قید و بندهای ترانزیتی قرار می دهد و به آنها ضربات و زیان های مهلک اقتصادی وارد می کند و بدتر از همه اینکه به بهانه مبارزه با تروریزم، به خاک افغانستان، تجاوز نظامی می کند و با نقض صریح حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان، مناطق وسیعی را در عمق خاک افغانستان، آماج راکت باری های تجاوزکارانه خود قرار می دهد.
در چنین شرایطی چگونه و بر چه اساسی می توان نسبت به نتایج مثبت و ثمربخش سفر نخست وزیر پاکستان به افغانستان، خوشبین بود و مهم تر از آن اینکه علیرغم پاسخ های ناامیدکننده ای که کابل از اسلام آباد در این زمینه دریافت کرده، چطور می توان خوشبینی مفرط مقام های افغانستان پیرامون این سفر و دیدارهای انجام شده را توجیه معقول کرد؟!
با این حال، اقدام اشرف غنی برای دعوت از نخست وزیر پاکستان، در زمینه آغاز مذاکرات دولت – دولت، در نخستین نگاه، متهورانه، ابتکاری، تحسین برانگیز و از موضع قدرت به نظر می رسد و نشان می دهد که افغانستان برای رسیدن به اهداف خود در راستای مهار مداخله گری های آشکار و نهان پاکستان، حاضر به کرنش و التماس و چشم پوشی نیست و با قدرت تلاش می کند تا قبال حمایت پاکستان از تروریزم و ناامنی های دیرسال جاری در افغانستان بایستد.
این انتظاری بود که مردم افغانستان، سال ها پیش از امروز از سران و رهبران سیاسی داشتند؛ اما تا امروز بنا به هر دلیلی، تأخیر شده بود.
مردم انتظار داشتند که دولت، دیپلماسی کرنش و تضرع و التماس در برابر پاکستان را کنار بگذارد و دست کم یکبار از موضع قدرت وارد شود و اجازه ندهد که پاکستان، امنیت، حاکمیت و منافع ملی و تمامیت ارضی افغانستان را دستمایه بازی های پیچیده سیاسی، امنیتی و استخباراتی خود قرار دهد و از یکسو به گروه های ستیزه جوی تروریستی به منظور راه اندازی جنگ و تحمیل کشتار و ویرانگری و ناامنی در افغانستان، کمک کند و از جانب دیگر، با سفرهای مکرر رهبران دو کشور، یک بازی دروغین و فریبکارانه سیاسی را به هدف سرگرم کردن سران کابل با امیدهای واهی و وعده های سر راهی، به پیش ببرد.
با این وصف، هنوز نمی توان در خصوص استمرار این رویکرد افغانستان در قبال پاکستان، امیدوار و مطمئن بود؛ زیرا کابل پیش از این هم موضعگیری های صریحی نسبت به سیاست های اسلام آباد در افغانستان داشته؛ اما در عمل، هیچ اقدامی در جهت پیگیری های موضعگیری هایش انجام نداده است.
با همه اینها در یک جمع بندی کلی، رویکرد کابل در قبال اسلام آباد، همچنان دستخوش بی ثباتی و نوسان است و به یک ثبات و انسجام مورد انتظار نرسیده است و این فراز و فرود، از آسیب های جدی سیاست خارجی کابل در قبال اسلام آباد می باشد و بیم آن می رود که در دیدار روز جمعه رهبران دو کشور، کابل بار دیگر فریب وعده های واهی و غیر عملی نخست وزیر پاکستان را بخورد.
معاون سخنگوی ریاست اجرائی گفته است مذاکراتی که فردا میان مقام‌های افغان و پاکستانی صورت می‌گیرد، حکومت افغانستان آن را به عنوان "نخستین مذاکرات دولت با دولت" می‌داند. وی گفت:"ما این سفر را نخستین جلسۀ آغاز مذاکرات رسمی به سطح دولت با پاکستان می‌دانیم. در این مذاکرات به شمول صلح و امنیت افغانستان، مبارزه با تروریزم و استفاده از فرصت‌های اقتصادی مشترک میان افغانستان و پاکستان بحث می‌شود".
جاوید فیصل گفت که هدف آنان از این مذاکرات، رسیدن به نتیجه مطلوب، ایجاد فضای اعتماد و همکاری مشترک میان دو کشور است.
معاون سخنگوی ریاست اجرائی افزود که هدف مذاکرات بهبود روابط و ایجاد فضای همکاری است.
به نظر می رسد که کابل همانند همیشه نسبت به نتایج و پیامدهای سفر بلندپایه ترین مقام اجرایی پاکستان به افغانستان، عمیقا خوشبین است و انتظار دارد که این بار، راه هایی که پیش از این از مسیرهای متفاوت و مختلف دیگر برای بهبود و توسعه روابط تیره و پرتنش دو همسایه پیموده شده، از طریق گفتگوی دولت- دولت در سطح سران، نتیجه بخش واقع شود و پاکستان در یک رویکرد صادقانه، به روند صلح و ثبات در افغانستان کمک کند و جریان های تروریستی مورد حمایت خود را بر سر میز مذاکرات صلح با کابل، حاضر نماید؛ اما آیا اهداف و نیات پاکستانی ها نیز مانند حرف های زیبایی که می زنند، صادقانه و خیرخواهانه و در جهت صلاح و بهبود روابط دو کشور است؟
این همان پرسشی است که پیش از این بارها از سوی آگاهان، مطرح شده و پاسخ منفی دریافت کرده است؛ زیرا پاکستان برخلاف حرف های خوبی که مطرح می کند، عملکرد خوبی از خود به نمایش نمی گذارد.
پاکستان در برابر افغانستان و در برخورد با قضایای این کشور، صادق نیست؛ زیرا از تروریزم، حمایت می کند و در این راه از تمامی امکانات و ظرفیت هایش –از مدارس مذهبی تا توان استخباراتی، قدرت نظامی، نفوذ اجتماعی و پایگاه های توجیه گر و مشروعیت بخش تبلیغات مذهبی خود - استفاده می کند، از مهاجران افغانستان، استفاده ابزاری می کند و در تنش با کابل، مهاجران را مورد اذیت و آزار قرار می دهد، مرزهایش را برخلاف تمامی قراردادهای دوجانبه به روی افغانستان می بندد، تاجران افغان را تحت شدیدترین قید و بندهای ترانزیتی قرار می دهد و به آنها ضربات و زیان های مهلک اقتصادی وارد می کند و بدتر از همه اینکه به بهانه مبارزه با تروریزم، به خاک افغانستان، تجاوز نظامی می کند و با نقض صریح حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان، مناطق وسیعی را در عمق خاک افغانستان، آماج راکت باری های تجاوزکارانه خود قرار می دهد.
در چنین شرایطی چگونه و بر چه اساسی می توان نسبت به نتایج مثبت و ثمربخش سفر نخست وزیر پاکستان به افغانستان، خوشبین بود و مهم تر از آن اینکه علیرغم پاسخ های ناامیدکننده ای که کابل از اسلام آباد در این زمینه دریافت کرده، چطور می توان خوشبینی مفرط مقام های افغانستان پیرامون این سفر و دیدارهای انجام شده را توجیه معقول کرد؟!
با این حال، اقدام اشرف غنی برای دعوت از نخست وزیر پاکستان، در زمینه آغاز مذاکرات دولت – دولت، در نخستین نگاه، متهورانه، ابتکاری، تحسین برانگیز و از موضع قدرت به نظر می رسد و نشان می دهد که افغانستان برای رسیدن به اهداف خود در راستای مهار مداخله گری های آشکار و نهان پاکستان، حاضر به کرنش و التماس و چشم پوشی نیست و با قدرت تلاش می کند تا قبال حمایت پاکستان از تروریزم و ناامنی های دیرسال جاری در افغانستان بایستد.
این انتظاری بود که مردم افغانستان، سال ها پیش از امروز از سران و رهبران سیاسی داشتند؛ اما تا امروز بنا به هر دلیلی، تأخیر شده بود.
مردم انتظار داشتند که دولت، دیپلماسی کرنش و تضرع و التماس در برابر پاکستان را کنار بگذارد و دست کم یکبار از موضع قدرت وارد شود و اجازه ندهد که پاکستان، امنیت، حاکمیت و منافع ملی و تمامیت ارضی افغانستان را دستمایه بازی های پیچیده سیاسی، امنیتی و استخباراتی خود قرار دهد و از یکسو به گروه های ستیزه جوی تروریستی به منظور راه اندازی جنگ و تحمیل کشتار و ویرانگری و ناامنی در افغانستان، کمک کند و از جانب دیگر، با سفرهای مکرر رهبران دو کشور، یک بازی دروغین و فریبکارانه سیاسی را به هدف سرگرم کردن سران کابل با امیدهای واهی و وعده های سر راهی، به پیش ببرد.
با این وصف، هنوز نمی توان در خصوص استمرار این رویکرد افغانستان در قبال پاکستان، امیدوار و مطمئن بود؛ زیرا کابل پیش از این هم موضعگیری های صریحی نسبت به سیاست های اسلام آباد در افغانستان داشته؛ اما در عمل، هیچ اقدامی در جهت پیگیری های موضعگیری هایش انجام نداده است.
با همه اینها در یک جمع بندی کلی، رویکرد کابل در قبال اسلام آباد، همچنان دستخوش بی ثباتی و نوسان است و به یک ثبات و انسجام مورد انتظار نرسیده است و این فراز و فرود، از آسیب های جدی سیاست خارجی کابل در قبال اسلام آباد می باشد و بیم آن می رود که در دیدار روز جمعه رهبران دو کشور، کابل بار دیگر فریب وعده های واهی و غیر عملی نخست وزیر پاکستان را بخورد.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور
کد مطلب: 103022
